ANKARA (AA) - YEŞİM SERT KARAASLAN - Türk bilim insanı Prof. Dr. Polat Dursun tarafından, plasenta yapışmasına bağlı yüksek kan kaybı nedeniyle doğumda anne ölümlerini azaltmaya yönelik geliştirilen yöntem, tıp literatürüne girdi.

Kadın hastalıkları ve doğum uzmanı Prof. Dr. Dursun'un "Bulldog Klemp" isimli ameliyat tekniği, dünyanın saygın bilimsel dergilerinden "Uluslararası Jinekoloji ve Obstetrik Dergisi"nin (International Journal of Gynecology ve Obstetrics) özel sayısında yayımlandı. Derginin YouTube kanalına da eğitim videosu olarak konulan yöntem uzmanların bilgisine sunuldu.

Prof. Dr. Dursun, AA muhabirine yaptığı açıklamada, plasentanın "gebeliğin ilk haftalarından itibaren anne ve bebek arasındaki besin alışverişini sağlayan organ" olarak tanımlandığını söyledi.

Gebelikte plasenta yapışma bozukluklarının yıllar içinde tüm dünyada arttığını belirten Dursun, bu sorunun 1970'lerde 4 bin 27 doğumda, 1980'lerde 2 bin 500 doğumda bir görüldüğünü ifade etti. Dursun, "Bu oran 2000'li yıllarda ise yaklaşık 500 doğumda bir olarak gerçekleşiyor." dedi.

Bu artışta, yüksek sezaryen oranları ve rahim ameliyatlarının en önemli faktörler olduğuna dikkati çeken Dursun, "Araştırmalara göre, daha önceden bir kez sezaryen olanlarda plasenta yapışma riski yüzde 3, iki kez sezaryen olanlarda risk yüzde 11, üç kez olanlarda yüzde 40, dört kez olanlarda yüzde 60, beş ve üzerinde sezaryen olanlarda risk yüzde 67'dir." diye konuştu.

- "Kanama kontrol altına alınabiliyor"

Plasenta yapışmasının erken tanı konulmasıyla düzenli takip ve tecrübeli bir ekiple başarılı bir şekilde yönetilebildiğini vurgulayan Dursun, tanı konulmadan sezaryene alınan anne adaylarında, bu durumun ameliyat sırasında aşırı kan kaybına ve çok fazla kan transfüzyonu (nakli) yapılmasına neden olduğunu anlattı.

Dursun, aşırı kan kaybının anne ölümlerine yol açtığının altını çizerek, plasenta yapışması tanısı konulan hastaların doğumlarının, mutlaka donanımlı, kan merkezi olan hastanelerde ve tecrübeli ekip tarafından yaptırılması gerektiğini söyledi.

Geliştirdiği plasenta yapışıklığı tespit edilen kadınlarda uygulanan yöntemle, doğumda bu soruna bağlı aşırı kanama nedeniyle ölüm riskinin büyük oranda azaltılabildiğine işaret eden Dursun, şöyle devam etti:

"(Bulldog Klemp) diye isimlendirilen yöntemle, anne adayının leğen kemiği içindeki organları besleyen damarlar, ameliyat süresince geçici olarak kapatılıyor. Bulldog Klemp denen metalik klemplerle leğen kemiği içindeki ana damara klip takılıyor ve damarın kan akımı geçici olarak kesiliyor ve ardından ameliyat gerçekleştiriliyor. Damarların kapatılmasıyla kanamanın çok az olması sağlanıyor.

Bu şekilde, doğum esnasında ve plasentanın ayrışması sırasında kanama kontrol altına alınabiliyor çünkü kan akımı çok az olduğu için hastaların kanaması da çok az oluyor. Bazen 20-30 ünite kan verilirken, bu yöntemle yaptığımız hastalarda 1-2 ünite kan veriliyor, bazen de buna bile gerek duyulmuyor. Ameliyat bitince klemp damardan çıkartılıyor. Ameliyat 1,5-2 saat sürüyor. Biz yöntemi sadece plasenta yapışıklığı olan kadınlarda kullandık ama normal doğum sonrası kanamalarda da kullanılabilir."

- FIGO'nun YouTube kanalında paylaşıldı

Yöntemin uygulama esasları üzerine yazdığı makalenin, Uluslararası Jinekoloji ve Obstetrik Derneği (The International Federation of Gynecology and Obstetrics-FIGO) tarafından kabul edildiğini belirten Dursun, "Yöntemin anlatıldığı makale, FIGO tarafından övgü dolu bir kabul yazısıyla özel sayıda yayımlanmak üzere kabul edildi. Makalenin yanı sıra ameliyat videosu da FIGO'nun 'International Journal of Gynecology ve Obstetrics' isimli bilimsel dergisinin YouTube kanalında eğitim videosu olarak yayımlandı." dedi.

Dursun, dergide yönteme ilişkin analizlerin de yapıldığını dile getirerek, "Yöntemin, kadınların doğum sonrası ve plasenta yapışmalarına bağlı görülen kanamalarını azaltmada, dünyadaki kadın doğum hekimlerince kullanması ve yaygınlaştırılması için YouTube kanalına yüklendiği belirtildi ve faydalı bir yöntem olarak görüldüğü değerlendirmesinde bulunuldu." ifadelerini kullandı.

AA