A.Cenap Kendi
Hakkı hak bilip hakkı kabul eden...
Hakkı hak bilip hakkı kabul eden batıldan kaçınan kullarından eyle Yarabbi.
“ 10 Ağustos 1915 Çanakkale… Güneşin göz kamaştıran parlaklığı, topların bitmez, tükenmez gürlemelerine karışıyor. Gelibolu Savaşı’nın son dönemi, Cehennemi Çanakkale’ye taşımış… Siperler fırın gibi… Savaş kokusu ile dolu sıcak bir rüzgar, ovada eserken, ince bir toz tabakasını da havaya kaldırıyor. Yiyeceklerin, siperlerin, ölü ve yaralıların üzerine bulutlar halinde çöken iri yeşil sinekler, dizanteriye yakalanan İngiliz askerlerini büsbütün perişan ediyor… Ve Mehmet Akif’in dediği gibi “ O ne müthiş tipidir ki; savrulur enkazı beser”
İNGİLİZ KOMUTAN YENİLECEKLERİNİ ANLAYINCA
İngiliz askeri tarihinin en büyük yenilgilerinden birine adım adım yaklaşıyor. İngiliz komutan Sir Ian Hamilton, korkunç bir yenilgiye uğrayacaklarını sezmiş, savaşı kazanmanın tek yolunu, taze kuvvetlerle birlikte yapılacak büyük bir saldırıda görmüştü.
NORFOLK ALAYI GELİYOR
Kraliyet Norfolk Alayı, taze kuvvetlerin bir parçası olarak 29 Temmuz 1915’te İngiltere’de gemilere bindirildiler. Savaş tecrübeleri yoktu. Ordu mensuplarınca tatil gecebi askerleri diye anılan savunma birliklerine bağlıydılar. Norfolk alayı, savaş hattı gerisinde iklime alışmaları için bekletilmeden 10 Ağustos günü Suvla Koyu’nda unutulmaz bir macera yaşamak hayali yerine, cehennemi andıran kabusla kucaklaştılar.
BAŞLARINA GELECEKTEN HABERSİZ
Sahile yakın bir yerdeki tuz gölü, kavurucu yaz güneşinin etkisi ile kurumuş ve güneşin parlaklığını ve ısısını ayna gibi Norfolk Alayının üzerine yansıtıyordu. Kuzeydeki Kireçtepe, iki yanında Kavaktepe ve Tekketepe güneydeki sarıbayır arasında kalan Suvla düzlüğü, dev bir arenayı andırıyordu. İngiltere’nin Dereham Kasabası’nda toplanan Norfolk alayı 4. Ve 5. taburları, anayurtlarından uzak bu topraklarda, kendilerinden önce gelenlere mezar olan bölgede şaşkına döndüler. Savaşta her şey olabilirdi ama, Norfolklular, savaşın dışında başlarına gelecek olayı asla düşünemezlerdi…
İNGİLİZLERİN BOŞUNA HÜCUMLARI
Sir Hamilton, Tekke ve Kavaktepeleri’ne bir gece karanlığında ani ve hızlı bir saldırı yapmayı planlamıştı. Bu iş için 12 Ağustos gecesi 54. tümen ilerlemeye başladı. İçlerinde Norfolk tugayı da bulunuyordu. Tepelerin yamacına kadar gelecekler ve şafak sökerken saldırmak üzere hazırlanacaklardı, Fakat, gece yürüyüşünün yapılacağı bölgede, Küçük Anafarta Ovası denilen yerde, Türk askerinin pusuya yattığı sanılıyordu. Bu yüzden bir Norfolk tümeni önden yolu açsın diye 12 Ağustos öğleden sonrası harekete geçti.
Bu öncü tümenin ilerleyişi tam bir bozgunla sonuçlanmıştı. Gelibolu savaşında İngilizlerin gösterdiği şaşkınlık ve beceriksizlik, topçu atışının 45 dakika önce başlamasına neden oldu. Boşuna cephane harcayan İngilizler, savaş alanını da hiç incelememişlerdi. Araziyi bilmiyorlardı. Hedeflerin yerinİ çalakalem belirlemişlerdi. Gücünden habersiz oldukları Türk birliklerini yarım adanın diğer tarafında çizilmişti.
4. Norfolk Taburu, geride olmak üzere 163. Tümen, gün ışığında çıplak ovayı geçmeye çalışmanın bariz bir hata olduğunu anladığında, ancak 900 metre ilerleyebilmişti. Türklerin direnci İngilizlerin tahmin ettiğinden çok daha büyüktü. İngiliz tümenin büyük bir kısmı yoğun makineli tüfek atışı altında kaldığı için olduğu yerde çakılmıştı ancak sağ tarafta yer alan 5. Norfolk taburu