Hümeyra Uslu
Herkesin Ortadoğu Uzmanı Olduğu Ülke
Ortadoğu’nun tam olarak neresi olduğu, sınırlarının nerede başlayıp nerede bittiği, genel olarak herkesçe bilinen bir şey değil. Bölgeyle alakalı sayılı uzman, sayılı eser ve sayılı televizyon yüzü tanıyoruz. Fahrettin Altun, Ufuk Ulutaş gibi isimler genelde bu tarz konularda yazan ve benim de takip ettiğim isimler. Ancak her ne oluyorsa oluyor ve Suriye, Irak, İran, Filistin veya başka bir ülke ya da IŞID meselesi oldu mu her kanalda birisi çıkıyor ve analiz yapıyor. Güya!
Herkes Ortadoğu Uzmanı herkes Ortadoğu’yu avcunun içi gibi biliyor. Enteresan şekilde herkesin her şeyini bildiği bu bölgede bir türlü sular da durulmuyor. Bense henüz yeni yeni okumalar yaptığım bu alanda binlerce kişinin binlerce farklı şey söylemesinden, Ortadoğu’yu haritada gösteremeyecek isimlerin sözde analizlerinden fena halde sıkıldım.
Geçtiğimiz günlerde Necmettin Erbakan Üniversitesinde düzenlenen bir programa katıldık. Program Ortadoğu Siyaseti üzerineydi. Ben kendi adıma keyif aldım. Lisans ve lisansüstü seviyesinde olanlara fevkalade faydalı olacağını düşündüğüm bu programa gelenler de eminim benimle aynı fikirlerle programdan ayrılmışlardır.
Program sonunda konuyla alakalı bir parça daha fikir sahibi olduğumdan bu alanda şunlar şunlar konuşursa daha faydalı olacaktır diyesim var.
Herkes bu alanda bir şeyler yazmasın diyorum ben. Konjonktürel kelimesini cümle içinde kullanmayanlar siyasi analizler yapmasınlar mesela. Ortadoğu’nun toplumsal yapısını, o toplumun demografik özelliklerini bilmeyenler strateji uzmanı diye televizyonlarda boy göstermesinler. Ortadoğu ülkelerindeki etnik ve dini dağılımdan bihaber olan adamlar kafamızı karıştırmasınlar boş yere.
Hizbullah, Hamas gibi örgütlerin nerede ne yaptıklarını bilmeyen bu konuda hiç fikri olmayanlar bizi de kendilerini de meşgul etmesinler. Pan-Arabist ne demek hadi biz bilmiyoruz ama sözde bilmem şu bölge bu bölge uzmanları zahmet olacak bilsinler. Doğru analizler yapılırsa bu vesileyle biz de öğreniriz.
Mesela stratejik bir ürün haline gelen petrolün varlığı ya da yokluğu iç siyaseti de dış siyaseti de yakından ilgilendirirken Mısır’da, Yemen’de bu kaynakların dağılımını hiç bilmeyenler kendilerine uzman demesinler. Ya da ne bileyim bölge siyaseti üzerinde belirleyici etkiye sahip yapısal faktörleri tanımlayamayanlar kendilerini işin ehli gibi lanse etmesinler.
Özetle Filistin’in bölgesel bir sorun olduğunu, oradaki rejimlerin belirlenmesinde önemli bir unsur olduğunu bilmeyenler kendilerine televizyon kanalı, gazete sayfası aramasınlar.
Tüm bunların aksine bölgeyle ilgili ya da dünya siyasetiyle ilgili önemli aktörleri, hatta devlet dışı aktörleri bilen yazarlar aktif olsunlar faydalanalım. Her dönemde Ortadoğu’ya kendi çıkarlarına göre şekil vermeye çalışan güçlerden haberdar olanlar bizim de önümüzü açsınlar. Bölgedeki Amerikan çıkarlarını doğrudan tehdit eden bu aşamada Türkiye’nin üstlendiği rol, yaşananlar doğru analiz edilirse biz de dimağımızı biraz olsun aç olduğumuz bu konuda aydınlatırız.
Sonuç olarak genel siyaseti hangi rejim belirliyor, Lübnan, Amerika, Rusya, Suriye, İran denkleminde neler oluyor, iç savaşın çıktığı ülkeler nerede duruyor, tüm bunları doğru çevreler belirleyip anlatacak olanları televizyonlarda dinlemek istiyoruz.
Belki bu söylediklerimiz olursa ancak o zaman Herkesin Ortadoğu Uzmanı Olduğu Ülke olma unvanından kurtulabiliriz.