ANKARA (AA) - Avrupa Uzay Ajansı (ESA) ve Rus uzay ajansı Roscosmos'un ortak Mars gözlem projesi ExoMars kapsamında uzaya gönderilen The Trace Gas Orbiter (TGO) uydusu, gezegenin ilk yüzey fotoğraflarını göndermeyi başardı.

ESA'dan yapılan açıklamaya göre, 19 Ekim'de Mars'a varan uydu, geçen sürede gezegenin 230-310 kilometre yükseklikteki eliptik yörüngesine yerleşti ve 98 bin kilometrelik bu yörüngede iki tur attı.

Yıl boyunca yörüngesini dairevi hale getirmeye çalışacak TGO'nun 20-28 Kasım arasındaki yörünge turlarında uydunun bilimsel araştırma sistemleri test edildi.

TGO'nun gelişmiş yüzey görüntüleme sistemi CaSIS, uydunun Mars'a yakın geçişlerinde ilk başarılı görüntüleri yakalamayı başardı.

CaSIS, Mars'ın ekvator bölgesi yakınlarında, Arsia Mons volkanlarının eteğinde yer alan Arsia Chasmata yarığının 25 kilometrelik yüzey kesitini 250 kilometre uzaktan görüntüledi.

İsviçre'nin Bern Üniversitesinden proje sorumlusu Nicolas Thomas, konuyla ilgili açıklamasında, yarığın piksel başına 2,8 metrelik bir çözünürlükle görüntülendiğini ifade etti.

Thomas, "Bern şehri üzerinde saatte bin beş yüz kilometre hızla uçarken, Zürih'te yerdeki otomobillerin net fotoğraflarını çekmeye benziyor." ifadesini kullandı.

Bilim adamları, sensör sistemleri NOMAD ve ACS'nin ilk testlerinin de başarılı olduğunu, testlerde sensörlerin Mars'ın atmosfer gazlarının detaylı bir envanterini çıkarabileceğinin anlaşıldığını bildirdi.

NOMAD ve ACS, Mars'ta özellikle atmosfer yoğunluğu yüzde birin altında olan su buharı, metan, nitrojen diyoksit ve sülfür diyoksit gibi gazları araştıracak.

Mars'taki araştırmaların odağında metan gazı yer alıyor. Gezegenin atmosferinde son derece az ve seyrek olduğu tespit edilen metanın varlığı dahi bilim adamlarını meraklandırıyor.

Basit organik moleküllerin Mars'ın sert atmosferinde hızla yok olduğu bilinirken, metanın süreğen ve zaman zaman artan varlığı, gazın başka bir bir kaynaktan yenilendiği şüphesini ortaya çıkarıyor.

Bilim adamları bunun, gezegenin başka yerindeki mikro biyolojik bir yaşamdan kaynaklanıyor olma ihtimali üzerinde duruyor.

Bu kaynağı yaratabilecek coğrafi oluşumları tespit etmek, CaSSIS'in görevi olacak. Mars'ın dış biyolojisini incelemeyi amaçlayan ExoMars projesi, sonraki aşamada 2021'de Mars yüzeyine bir robot araştırma aracı indirmeyi amaçlıyor.

TGO, Mars'a Schiaparelli yüzey aracıyla birlikte gönderilmiş ancak Schiaparelli gezegene inişte imha olmuştu.

AA