ANKARA (AA) - DUYGU YENER - Genetik rahatsızlığı nedeniyle 4 yıl önce yüz bütünlüğü olmadan dünyaya gelen Elif Ada'nın görme bozukluğu Türkiye'de ilk kez üç boyutlu yazıcı kullanılarak üretilen gözlükle giderildi.

Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi Göz Hastalıkları Bölümü ve Medikal Tasarım ve Üretim Merkezinin (METÜM) ortak çalışması sonucunda, Türkiye'de ilk kez üç boyutlu plastik yazıcı kullanılarak üretilen kişiye özel gözlük, minik Elif Ada'nın dünyasını aydınlattı.

Meltem ve Hasan Haydar çiftinin küçük kızları Elif Ada, genetik bir rahatsızlıkla KKTC'de dünyaya geldi. Zor bir hamilelik dönemi geçirdikten sonra bebeğini kucağına alan anne Meltem Haydar, doğumdan sonra ilk kez kucağına aldığında kızının yüz bölgesinde bütünlük olmadığını öğrendi. O günden itibaren hayatlarını tamamen kızları Elif Ada'nın sağlığına adayan Haydar çifti, dört yıl boyunca zor zamanlar geçirdi.

Yaşadıklarını AA muhabirine anlatan anne Meltem Haydar, kızının 8 aylık dünyaya geldiğini ve sürekli hastanede geçen bir hamilelik dönemi yaşadığını belirterek, "Hamilelik döneminde ultrason kontrollerinde yüzünü hiç göremedik. Doğduktan sonra Elif Ada'nın durumunu öğrendikten sonra yıkıldık. Eşim bana ilk söylediğinde çok üzüldüm ama o benim çocuğum." dedi.

Doktorların, "Elif Ada'nın duyu organlarını kullanamayacağını" söylediğini aktaran anne Haydar, tedavi için Ankara'ya geldiklerinde kızlarının zeka ve duyu organlarıyla ilgili herhangi bir problemi bulunmadığını öğrendiklerinde çok mutlu olduklarını söyledi.

- "Elif Ada iyi ki bizim kızımız olmuş"

Gözlerindeki rahatsızlık nedeniyle Elif Ada'nın 7 kez ameliyat geçirdiğini anlatan anne Haydar, "Son olarak, Elif Ada'nın yüz yapısına göre gözlük yapıldı. Elif Ada'nın bundan sonraki tedavisi 6 yaşından sonra yapılacak plastik ameliyatlarıyla devam edecek. Yüzün birleşmemesi nedeniyle kafatası, implant ve bazı estetik ameliyatlar olacak." dedi.

Anne Haydar, kızının yüzündeki görüntü nedeniyle hiçbir zaman isyan etmediklerini dile getirerek, "Onu bize verilen bir hediye gibi düşündük. Ailelerimiz de öyle davrandılar. Elif Ada'da büyüdükçe çok farklı bir çocuk olduğunu gördük. Bir kızımız daha var ama Elif Ada gerçekten çok farklı. İlk etapta dışarı çıkardığımızda insanlar baktığında çok üzülüyorduk. İnsanlar da artık alıştılar. Kızımız da çok zeki bir çocuk. Okula da başladı. Kreşteki öğretmenleri de onun çok zeki ve uyumlu olduğunu söylüyorlar. 'İyi ki bizim kızımız olmuş' diyoruz." diye konuştu.

- "Türkiye'de Elif Ada gibi 5 vaka var"

Baba Hasan Haydar, Elif Ada henüz 15 günlükken ambulans uçakla tedavi için Ankara'ya geldiklerini ve takibinin Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde devam ettiğini söyledi. Haydar, Elif Ada'nın gözlerindeki rahatsızlık nedeniyle bazı ameliyatlar geçirdiğini ve gözlük ihtiyacının ortaya çıktığını belirtti.

Elif Ada'nın yüzüne olabilecek gözlükleri araştırdıklarını ancak bir sonuç elde edemediklerini anlatan Haydar, Almanya'dan bir gözlük getirdiklerini ancak onun da odaklanma ve görme sorununu gidermediğini vurguladı.

Kendisi için özel olarak üretilen gözlüğü kullanmaya başladıktan sonra Elif Ada'nın göz numarasının düştüğünü ve odaklanma ilgili bazı sıkıntılarının da ortadan kalktığını ifade eden Haydar, "Türkiye'de Elif Ada gibi rahatsızlığı olan kayıtlara geçen 5 vaka var. Bu 5 vakadan 4'ü akraba evliliği. Biz eşimle akraba değiliz." dedi.

- "Tıp literatürüne kazandırmaktan dolayı çok mutluyuz"

Göz Hastalıkları Bölümünden Opr. Dr. Önder Ayyıldız, Elif Ada'nın yüze uyum ve estetik açıdan normal gözlük kullanamadığını belirterek, "Bu konuda yurt dışından farklı çözümler bulmaya çalıştık. Bu durumda hem aileyle konuşarak hem de kendimiz hastanın kendi durumunu değerlendirdik." bilgisini verdi.

Üç boyutlu yazıcı teknolojisinin farklı branşlarda kullanılmaya başlandığını dile getiren Ayyıldız, şunları söyledi:

"METÜM'ün hastanemizin kampüsü içerisinde olması, bizim açımızdan avantajlı bir durum oldu. 'Üç boyutlu yazıcı teknolojisini bu hastada kullanabilir miyiz?' diye değerlendirdik. Gerekli çalışmalarımızı yaptık. Sonrasında hastamızın üç boyutlu görüntülemesi yapıldı. Elde edilen veriler, bilgisayar ortamına aktarıldı. Başarılı bir yüz uyumunun sağlanmasıyla da gözlük tasarımı sağlandı. Gözlüğü ne kadar kullanacağına muayeneler esnasında karar vereceğiz."

Medikal Tasarım ve Üretim Merkezi (METÜM) Müdürü Doç. Dr. Simel Ayyıldız, vücut içerisine uygulanan titanyum implantlarla çok sayıda uygulama yaptıklarını belirterek, şöyle konuştu:

"Elif Ada'ya uyguladığımız gözlük bizim için de ilk oldu. İlk kez böyle kişiye özel bir gözlük tasarlamış olduk. Üretimini gerçekleştirdik. Daha önce metal yazıcılarla yaptığımız işlemi bu sefer plastik yazıcıların da kullanılmış olduğu bir üretime sunmuş olduk. Bu üretimi yapmış olmaktan ve tıp literatürüne böyle güzel bir ürün kazandırmış olmaktan dolayı kendim ve ekibim adına çok büyük gurur duyuyorum. Elif Adayı sağlık ve mutlulukla kullanırken görmekten dolayı biz de çok mutlu oluyoruz."

- "Tersine mühendislik uyguladık"

Makine mühendisi Murat Dursun, özel bir hastalığı bulunduğu için küçük kıza uygun gözlük yapmanın oldukça zor olduğunu dile getirerek, şu bilgileri verdi:

"Optikçilerde bu gözlük bulunamadığından dolayı biz de 'tersine mühendislik' uygulayarak, bunu yapmaya çalıştık. İlk önce hastanın tarama görüntüsünü aldık. Üç boyutlu tarama görüntüsünü aldıktan sonra yüzünün göz bölgesinin modelini elde ettik. Kendi görüntüsü üzerinden yüzüne tam oturacak şekilde gözlük tasarımını uyguladık. Hasta üzerinde de olumlu sonuçlar aldıktan sonra üç boyutlu plastik yazıcıda bunu üreterek, hastaya teslim ettik. Böyle bir gözlük üretimi bizim için de ilk oldu."

AA