ANKARA (AA) - YILDIZ NEVİN GÜNDOĞMUŞ - Türkiye Organ Nakli Vakfı (TONV) Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Eyüp Kahveci, organ bağışının düşük olmasından dolayı bekleme listelerindeki hayatların kurtarılması için vatandaşlara organ nakline "evet" demeleri çağrısında bulundu.

Kahveci, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye'nin organ bağışı ve organ nakli konusunda yüksek bir deneyime sahip olduğunu söyledi.

Dünyadaki uluslararası kuruluşların verilerini hatırlatan Kahveci, "Bu verilere baktığımızda canlıdan böbrek naklinde Türkiye son 3-4 yıldan beri dünyada birinci durumda. Yani canlıdan en fazla nakil yapan ülke konumunda. Aynı şekilde canlıdan en fazla karaciğer nakli yapan ülke konumuna da bu sene geldi." dedi.

Buna rağmen Türkiye'de organ nakli bekleme listelerinde çok fazla hastanın bulunduğunu ifade eden Kahveci, nüfusu 500 milyon civarında olan Avrupa Birliği'nde 65 bin kişinin böbrek nakli için bekleme listelerinde yer aldığını, 80 milyon nüfusa sahip Türkiye'de ise 23 bin kişinin böbrek beklediğini bildirdi.

- "Bağış azlığı nedeniyle havuz dar"

Özellikle böbrek ve karaciğer bekleyen hastalar için ya canlıdan ya da kadavradan nakil yapılabileceğine işaret eden Kahveci, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Ölen insanlardan organ temin etme havuzu, gelişmiş ülkelerde çok geniş. Türkiye'de bağış azlığı nedeniyle bu havuz dar. Ölen kişilerden yeterli organ temin edilemiyor. Bu noktada organ bağışını artırmak ve mümkün olduğunca ölen insanların organlarından faydalanarak bekleme listelerindeki hastaların hayata dönmesi için çok çalışıyoruz. Çünkü bu bekleme listelerindeki hastalardan her yıl 2 binden fazlası maalesef uygun organı beklerken hayatını kaybediyor. Bu yüzden organ için bağış mekanizmasının devreye girmesi gerekiyor."

- "Organ nakli oranı yüzde 28'e yükseldi"

Kahveci, bu konuda toplumun farkındalığının artırılmasının önemine değinerek, Türkiye Organ Nakli Vakfının bu alanda Türkiye'de ve yürüttüğü uluslararası projelerle de Avrupa bölgesindeki en aktif sivil toplum kuruluşu olduğunu, toplumsal farkındalığı artırmaya yönelik projeler, saha ve medya projeleri ile organ nakli konusunda eğitim programları yürüttüğünü anlattı.

Kamu yetkili otoriteleri ve diğer sivil toplum kuruluşları ile farkındalığı artırmak için özellikle son 5 yılda çok fazla çaba gösterdiklerini dile getiren Eyüp Kahveci, şöyle konuştu:

"Organ naklinde son yıllarda hep yüzde 25'in altındaydık. Ancak bu çabalarımız son zamanlarda biraz meyve vermeye başladı. Özellikle eksiklerimizi tamamlamak ve Türkiye'nin elinde bulundurduğu tecrübeyi uluslararası alana açmak için başlattığımız 'Uluslararası Organ Nakli Ağı Projesi" ile bu sayıyı yükseltmek için çok çaba harcadık. Ağımızda ağırlıklı olarak gelişmekte olan ülkeler bulunmaktayken, organ nakli konusunda gelişmiş ülkeleri de bu ağa dahil ettik. Bunlar İran, Hırvatistan, Slovenya gibi organ bağışında şu anda iyi noktalarda olan model ülkeler. Biz de bu ülkelerden aldığımız bazı uygulamaları Türkiye'de uygulamaya çalışıyoruz. Ayrıca hazırlanan spot filmler de bize 2016 yılında önceki yıllara göre 4 puanlık bir artış sağladı. Şu anda 2015 yılında yüzde 24 olan bağış oranımız 2016 sonu itibarıyla yüzde 28'e çıktı."

- İran'da bağış oranı yüzde 60

Kahveci, İran'daki organ bağışı oranının yüzde 60 seviyesinde olduğunu belirterek, geçtiğimiz yıl İran'daki tüm yoğun bakımlarda bin 440 beyin ölümü tespitinin yapıldığını, görüşülen ailelerden 889'nun ölen yakınlarının organlarını bağışladığını, Türkiye'de ise bin 988 beyin ölümü tespit edildiğini, tüm ailelerden 563 tanesinin ölen yakınlarının organlarını bağışladığı bilgisini vererek, "Yani yüzde 28'de kaldı bizim bağış oranımız. Oysa organ nakli konusunda çok daha fazla geçmişimiz var ama bulunduğumuz nokta itibarıyla şu ana kadar istediğimiz verimi elde edemedik." diye konuştu.

Organ bağışı konusunda 2020 yılına kadar bağış oranını yüzde 50'nin üzerine çıkarmayı hedeflediklerine dikkati çeken Kahveci, bunu başarabilmek için çalışmalarını hız kesmeden sürdüreceklerini bildirdi.

- "Organ bağışlayarak, birbirimizin sigortası olmalıyız"

Eyüp Kahveci, sözlerini şöyle tamamladı:

"İnsanlarımızın bir gün kendisine veya çok sevdiği bir yakınına acil bir organ gerekebileceği düşüncesiyle hareket etmesini ve bu konuda bir davranış değişikliğine giderek, organ bağışına 'evet' demelerini bekliyor ve tavsiye ediyorum. Vatandaşlarımızın hastanelere giderek veya vakfımıza gelip bir organ bağış kartı almasını ve bu konuda bireysel sosyal sorumluluklarını yerine getirmelerini istiyoruz. Bu şekilde insanlar birbirinin sigortası olacak. İleride herhangi birine acil bir organ ihtiyacı olduğu zaman, 'bu ülkede milyonlarca organ bağışçısı var. En kısa zamanda bana veya yakınıma bir organ bulunacaktır ve hayata dönecektir' diyebileceğiz. Bu yüzden organ bağışlayarak, birbirimizin sigortası olmalıyız."

AA