Son yıllarda doktorlara ve sağlık çalışanlarına yönelen şiddetin hem oranları hem de dozajı artıyor. 2016 yılında Aile Hekimleri Dernekleri Federasyonu'nun (AHEF) açıkladığı verilere göre son 3,5 yılda 32 bin doktor ve sağlık çalışanı, hasta ve yakınları tarafından şiddet gördü. Sağlıkta şiddetin önüne geçilmesi adına birçok proje taslak aşamasında dururken bu yıl hasta ve yakınları iletişiminde önemli bir eğitim İletikom ve Dilan Baransel Sağlık İletişim Danışmanlığı firmaları tarafından sağlık sektörüne sunuldu.

Gerçek zamanlı video analizi ile beden dili eğitimi

‘Sunum Dedektifi’ ismiyle sunulan eğitim, yazılımcılar tarafından geliştirilen gerçek zamanlı video analizi ile beden dili eğitimi olma özelliğini taşıyor. Microsoft Kinect'in 3D tarayıcı sisteminin kullanıldığı eğitimde, sağlık sektöründe yaşanan şiddete karşı çözüm bulmayı amaçladıklarını belirten İletikom Yönetici Ortağı ve Eğitim Danışmanı Tayfun Türkalp, doktor-hasta ve yakınları iletişimindeki önemli noktaları şöyle sıraladı: "Bildiğiniz gibi hasta ve yakınları iletişiminde en büyük sorun, hasta ve yakınlarının stres altında ve endişe duyguları ile iletişim kurmasıdır. Bu doğal olarak hasta ve yakınlarının ‘şimdi ne olacak?’ korkusundan kaynaklanmaktadır. Öte yandan sürekli benzer endişe ve sorunlarla gelen hasta ve yakınları ile iletişim kurmak zorunda kalan doktor ve sağlık personeli, yoğun ve zor çalışma şartlarında etkili ve profesyonel iletişim kuramadığında istenmeyen durumlar ortaya çıkmaktadır”.

“Doğru ses tonu yüzde 38, doğru beden dili ise yüzde 55 oranında iletişimde etkili”

“İletişim becerilerini teorik eğitimlerle kısa sürede edinmek mümkün değildir” diyen Türkapl, “Bu nedenle İletikom, yıllardır eğitimlerde uygulama yapmaktadır. Örneğin doğru ses tonu kullanmak iletişimde yüzde 38 etkilidir. Peki bu konuda hiç eğitim aldık mı? Hayır. Doğru beden dili kullanmak iletişimde ne kadar etkilidir? yüzde 55, bu konuda hiç uygulamalı eğitim aldık mı? Hayır. İletikom uzun yıllardır ses kayıt sistemi ve role play uygulamaları ile ses tonu kullanma ve kişilere uyum sağlama eğitimleri vermektedir Geçtiğimiz yıl başlattığımız bir proje ise dünyada ilk kez tarafımızdan hayata geçti. Dünyada birkaç üniversitede, sosyal etkileşim laboratuvarlarında kullanılan davranış ölçen 3D tarayıcılardan faydalanarak, beden dilinin pozitif ve negatif hareketlerini ölçen ve değerlendiren bir sistem geliştirdik. Buna da ‘Sunum Dedektifi’ adını verdik. ‘Sunum Dedektifi’ iletişim kuran sağlık çalışanlarının hangi hataları yaptığını ve neleri doğru yaptığını saptayarak, video ile geri bildirim yapmaktadır. Böylece uygulamaya giren kişi canlı ortamda kendini test edebilmekte ve hareketlerini düzeltebilmektedir. Sınıf ortamında birçok kişinin gerçek zamanlı çalışmalarını izleyen diğer kişiler, neleri yapmaları gerektiğini hızla öğreniyorlar. İşin güzel tarafı bu öğrendikleri kalıcı davranış, hatta alışkanlık haline geliyor” şeklinde konuştu.

Türkalp, sağlık çalışanlarının hasta ve yakınları ile daha az sorun yaşamasını, şiddete maruz kalmalarını önlemek ve hastaların memnuniyetini arttırmak için bu eğitimleri planladıklarını ve uyguladıkları kurumlarda yüzde 30 iyileşme sağladıklarını dile getirdi. Türkalp, “Umarım bu sektörün en önemli eksikliklerinden olan, çatışmasız ikna yetkinliklerini arttırmakta faydamız olacak. Sağlık çalışanlarına yönelik şiddeti engellemek için iyi bir beden dili şart” dedi.

“Doğru teşhis konulsa bile hastalar dava açabiliyor”

Türkalp, sağlık iletişim danışmanı Dilan Baransel ise doktor ile hasta arasında doğru bir iletişim kurulduğunda bu iletişim gücünün hastanın tedavi sürecinde oldukça önemli bir rol oynadığını ifade ederek şu noktalara değindi: “ABD’de yapılan bir araştırmaya göre, doktor ile hasta arasında doğru bir iletişim kurulduğu takdirde, hastaların doktorların tedavi süreçlerine daha sadık kaldığı belirtiliyor. İletişim eksikliği yaşanan doktor-hasta ilişkilerinde hastalar tedavi süreci ile ilgili yeterli bilgilendirilmediklerinden tedavi süreçlerine sadık kalmadıkları gözlemleniyor. Bu hastalar doktorların doğru teşhis koymalarına rağmen yeterli tedavi alamadıklarına ilişkin dava açabiliyor.

Sağlık kavramı hayatımızın en hassas noktalarından biri. Bu noktada önemli olan hastaya her aşamanın detaylıca anlatılması ve tedavi sürecinde alınan kararların sadece doktor yaptırımıyla değil hastanın da tedavi sorumluluğunun kendisine verilmesiyle olmalıdır. İşte bu noktada sağlık personeline sunduğumuz beden bili eğitimi ve hasta iletişim eğitimleri doktor hasta ilişkilerinde pek çok problemi ortandan kaldırabilme imkanı sunuyor”.