Anadolu Selçuklu Devletinin yıkılışından sonra beylikler dönemi başlar. Bunların en küçüğü de Eşrefoğulu Beyliğidir. İşte bu dönemde her ne kadar XI. yüzyılla birlikte Anadolu’nun büyük bir kesimi,  İslamlaşma süreçlerini çoktan tamamlamışsa da, bu hayat tarzının korunması ve yaşatılması için bu topraklara akınlar durmamıştır. Anadolu’nun İslamlaşma süreçlerinin korunmasında büyük rol alan derviş akınlarından birisi de Seyyid Harun Veli Hz.lerinin önderliğinde gerçekleştirilmiştir.

 Hicret yurdu olarak Seydişehir’in seçilmesi,  sıradan bir seçim değildir.  Hz. Peygamberin soyundan gelen Seyyid Harun Veli Hz. leri, ilahi bir yol gösterme sayesinde gelmiştir, buralara.  Muhacir bir Seyyid’in elinde, şehirlerin Seyyidi/Efendisi kurulmuştur. Bir benna özelliğine sahip olan Seyyid Harun Veli,  sadece maddi bir şehir kurmadı, aynı zamanda madde ve mananın birlikte yoğrulduğu erdemli faziletli bir şehir kurdu, bu topraklarda. Bu açıdan Seydişehirli kardeşlerimiz ne kadar sevinseler, ne kadar gurur duysalar azdır.

Seyyid Harun Veli Hz. leri’nin hayatı, büyük tasavvuf adamı İbrahim b. Ethem’in (Kuddise Sirruh)  hayatına ne kadar da çok benziyor.   Seyyid Harun Veli Hz.leri maddi dünyanın iktidarını bırakarak manevi dünyanın iktidarına yönelmişti. Tasavvufun kavramlar dünyasında züht, dünya ve içindekiler karşısında isteksiz ve hırssız olmayı ifade eder.   Bu bağlamda Seyyid Harun Veli Hz.lerinin züht anlayışında,  rasyonel ahlak anlayışı ağır basmaktadır. Rasyonel ahlak, günah galerisi bir toplumda, günahlara batmadan, kirlenmeden tertemiz bir şekilde yaşayabilme iradesini göstermektir. İslami anlayışta manevi yolda inkişafın ilk adımı, yenilen lokmaya dikkat etmektir. Onun için Seyyid Harun Veli Hz.leri, sırtında ve midesinde haram yükü taşıyanlar bu yükü boşaltsınlar da gelsinler^,  bizim dergâhımıza demiştir.

Seyyid Harun Veli Hz.leri, her ne kadar dünya saltanatını bırakmışsa da onun hayatında terk-i dünya yoktur. Onun hayatında ahretine hizmet edecek, şehir kurma vardır.  Seyyid Harun Veli de Seydişehir’i kurarken, adeta Mekke ve Medine’yi şehir mimarisinde model alarak Rasulullah’ın Medine’ye geldiğinde yaptığı ilk iş gibi, o da önce Müslümanların toplu ibadet edeceği camiyi inşa eder.  Onun etrafında kendisinin ve dervişlerin barınacağı zaviye, çevresinde toplananları din yolunda ilimle irşat edeceği medrese, maddi arınmayı temsil eden hamam ve yoksulların doyurulması ve paylaşma ahlakının yaşanması için imarethane/aşevi kuracaktır. Artık şehir bu yapıların etrafında halka halka oluşacaktır.

Seyyid Harun Veli Hz.leri,  vâris-i enbiyadır, peygamberimizin varisidir.  Seydişehir zaviye ve medresesinde suffe ashabının sohbet yöntemiyle yetiştirildiği gibi yetiştirdiği öğrencilerini daha sonra halife olarak, Anadolu’nun muhtelif yerlerine irşad faaliyetlerinde bulunmak üzere göndermiştir. Mahmud Seydi’yi Alanya’ya, Zekeriya Babayı Manavgat’a, Ali Baba, Gök Seydi, Kilimpûş ve Siyah Derviş’i Tekeili’ne, Akça Baba’yı Germiyan’a, Nasibli Baba’yı Aydın’a, Gök Demir’i Adalara, Haydar Baba’yı Rumeli’ne göndermiştir. Bu halifelerin gönderildiği merkezler dikkate alındığında Seyyid Harun Veli’nin Ege ve Akdeniz bölgelerinin İslamlaşma sürecindeki etkisi açık bir biçimde ortaya çıkmaktadır. Seyyid Harun Veli Hz.lerinin onlara yaptığı nasihatler dikkat çekicidir:

İnkârcıların hidayetine vesile olun.

Mü’minlerin taklidi imandan tahkiki imana yükselmelerine yardımcı olun.

   Helal lokma yiyin.

Netice itibariyle, Seyyid Harun Veli, mürşid-i kâmildir. Onun irşat eğitiminin bütün amacı,  iyi insan yetiştirmeye yöneliktir. İyi insanın nitelikleri arasında hesabîlik değil, hasbîlik vardır. Onlar, Allah’ın rızasını gözetmeyi öne çıkarmış,   halka hizmeti, Hakk’a hizmet saymışlardır. Ne büyük bahtiyarlık, bu yola revan olan Allah erlerine!..