Gezi Parkı olaylarının bir anlamda resmi iletişim aracı olan sosyal medya, sağladığı enformasyonun yanı sıra dezenformasyonu ile de tartışmaların odağına oturdu.

Olayların başlamasıyla kullanıcı sayısı ve farkındalığı artan sosyal medya ile ilgili AA muhabirine açıklama yapan iletişimci ve sosyal medya uzmanı Serhat Ayan, internet üstünde insanları kandırmak için kasten hazırlanmış yanlış bilgileri paylaşmanın hem vicdan azabı yarattığını hem de hukuki sorunlar doğurduğunu söyledi.

"Bu bilgilerin yanlış olduğunu bilmeden dağıtmak da kullanıcıları hukuki sorumluluktan kurtarmıyor. Bu yüzden de bilinçli her kullanıcının paylaşmadan önce internet üstündeki bilgilerin doğruluğunu teyit etmesi gerekiyor" diyen Ayan, bilgilerin doğruluğunu araştırmanın birkaç yolu olduğunu bildirdi.

Dünyanın herhangi bir yerinde yaralanmış bir çocuğun fotoğrafının Türkiye'de olmuş gibi yayılabildiğine işaret eden Ayan, fotoğrafların Google'ın resim arama motorunda test edilebileceğini ifade etti.

Ayan, şu önerilerde bulundu:

"Diyelim ki internet üstünden bir resim buldunuz ve bunun gerçek olup olmadığını kontrol etmek istiyorsunuz. Images.google.com adresine giderek buradaki arama bölümündeki fotoğraf makinesi imajına tıklayın. İndirdiğiniz resmi buraya yükleyerek internette benzerlerini taratın. Eğer bu resim daha önceki tarihlerde de yüklenmişse o zaman gerçek olmadığı aşikardır.

Aynı şekilde internette dolaşan bazı kaynaklar, bir sitede bir yazının bulunduğunu dile getirebilirler. O sitede, o yazının olup olmadığını anlamanın en kolay yollarından biri ise Google’ın gelişmiş arama seçeneklerini kullanmaktır. Gelişmiş arama seçeneklerinde sadece verilen adres içinde arama gerçekleştirildiğinde o sitede o yazının çıkıp çıkmadığı belli olur.

Yurtdışı kaynaklarda yayımlandığı dile getirilen haberlerin doğru olup olmadığını anlamanın en garantili yollarından biri de news.google.com adresinde arama yapmaktır. Hemen her dilden onlarca farklı haberi kaynağından derleyen Google ile ister yabancı ister yerli kaynaklar arasında bir haberin bulunup bulunmadığının derinlemesine araştırması yapılabilir."

Yeni nesil mobil cihazlarla fotoğraf makinelerinden çekilen fotoğrafların içerisinde, çekildiği tarihten coğrafi konumuna, pozlama değerlerinden süresine, marka ve modeline kadar birçok bilginin yer aldığının altını çizen Ayan, bunların Exif (Exchangeable image file format) adı altında yer aldığını söyledi. Ayan, bu bilgilerin çeşitli programlarla görülebileceğine dikkati çekti.

Ayan, şu bilgileri de verdi:

"Bunun yanında sosyal medya, özellikle de Twitter üstünde hesapların sahte olup olmadığının anlaşılmasını sağlayacak bazı ipuçları vermek gerekirse, Twitter’da kullanıcıların üstünde tıklandığında kimler tarafından takip edildiğini görmek mümkündür. Çok az takipçisi olanlar, çok yeni hesap açmış olanlar, çok ender yazanlar, tek bir konuda birinin yanında ya da karşısında yazanlar ve profil resmi oluşturmamış olanların hesabının sahte olma ihtimali daha yüksektir.

http://fakers.statuspeople.com gibi adresler kullanıcıların takipçilerinin kaçının bu kriterlere göre sahte olma ihtimalinin bulunduğunu gösterebilir."