KOCAELİ (AA) - ŞAHİN OKTAY - Kocaeli'deki bir Ar-Ge firmasınca, su altında ortam şartlarına göre 100 kilometreye varan mesafeden denizaltı ve balinaların çıkardığı çok düşük frekanslardaki seslerinin yönünü tespit edebilen sistem geliştirildi.

SUASİS Genel Müdürü Tuncay Akal, AA muhabirine yaptığı açıklamada, su altı akustiği alanında NATO'nun İtalya'daki araştırma merkezinde 24,5 yıl bilim adamı olarak çalıştığını, bu arada Columbia Üniversitesi ile California San Diego Üniversitesinde, Scripps Oşinografi Enstitüsünün Deniz Fiziği Laboratuvarında araştırmalar yaptığını söyledi.

Uzun yıllar yurt dışında kaldıktan sonra 2005 yılında Türkiye'ye döndüğünü, TÜBİTAK MARTEK Teknoloji Serbest Bölgesi'nde SUASİS'i kurduğunu anlatan Akal, o zamandan beri sualtı sistemleri alanında yurt içinde ve dışında birçok Ar-Ge projesi gerçekleştirdiklerini kaydetti.

Akal, AB'den 3 büyük EUROSTARS ve FP7 projesi, ASELSAN, METEKSAN ve Koç Savunma gibi şirketlere de projeler ve ürünler geliştirdiklerini anlatarak, bu projeler sayesinde geniş bir araştırma altyapısı kurduklarını vurguladı.

AB EUROSTARS Programı kapsamında 2008 yılında Akustik Vektör Sensör Projesini başlattıklarını dile getiren Akal, "Akustik vektör sensör, akustik parçacık hızını ve basıncını ölçebilen bir cihazdır. Bu birleşim, ses alanının yönsel olarak ölçülmesini mümkün kılar. Yöneticisi olduğum projeyi 2012'de başarıyla tamamladık." diye konuştu.

- "Ortam şartlarına göre 10-100 kilometreden sesin yönünü belirleyebiliyor"

Akal, büyük deneyim ve altyapı imkanına kavuştukları bu projenin ardından yeni ürünler geliştirmek için çalıştıklarının altını çizerek, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Sualtı akustiği alanında yaptığımız araştırmalar kapsamında yeni sensörler ve bu sensörleri kullanan sistemler geliştirdik. Bunlardan biri de 'Vektör Sensör ile Hedef Yön Tespiti Sistemi'. Bu sistemde akıllı bir elektroniğe bağlanan sensör, gelen sualtı sinyallerini algılıyor ve bunların öz analizini yaparak sonuçları kullanıcıya iletiyor. Geliştirdiğimiz sistemin en önemli kısmı yeni nesil vektör sensörler ve bu sensörlerin bağlandığı elektronik donanım ve yazılımlar. Ses, su altında saniyede 1,5 kilometre hızla yayılırken frekansına bağlı olarak güç kaybına uğrar. Yüksek frekanslar daha fazla kayba uğradıklarından uzun mesafelerden gelen sesleri algılamak için alçak frekanslar kullanılır. Alçak frekanslarda yön algılamakta yüzlerce metre uzunluğunda dizinler kullanılmakta ise de bu sistemler hem çok pahalı hem de gemilerin hareket kabiliyetlerini kısıtlamaktadır. Akustik vektör sensörlerin boyutlarının çok küçük olmasına karşın, alçak frekanslarda ortam şartlarına ve denizlerin derinliğine bağlı olarak 10-100 kilometreye varan uzaklıklardan bir ses kaynağının yönünü belirleme kapasitesine sahiptir."

Akustik vektör sensörlerin hem savunma hem de ortamla ilgili birçok tatbik alanlarının bulunduğuna dikkati çeken Akal, "Sensörlerimiz ve buna bağlı olarak geliştirmiş olduğumuz sistemleri savunma alanında kullanmak üzere Güney Kore ve Pakistan'a sattık. Norveç'teki bir üniversiteye balina araştırmalarında kullanmak için bir sistem teklifi vermiş bulunuyoruz. Sistem balinaların popülasyonunu ve yaydıkları seslerin karakteristiklerine göre cinslerini belirlemede kullanılacak." ifadelerini kullandı.

Akal, vektör sensörlerin son 7-8 yılda büyük bir araştırma konusu olduğunu ve SUASIS'in de bu konuda geliştirme yapan firmalardan biri olduğuna işaret ederek, "Güney Kore gibi teknolojinin geliştiği bir ülkenin sistemimizi alarak lisans talebinde bulunmuş olması bizlere güven verdi ve ürünümüzün uluslararası pazara sunma seviyesinde olduğunu gördük. Çok yakında üretmekte olduğumuz sistemlerle dünya piyasasına açılmayı hedefliyoruz." dedi.

AA