ZONGULDAK (AA) - Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Geomatik Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şenol Hakan Kutoğlu ile Çukurova Üniversitesi Harita Mühendisliği Bölümü Arş. Gör. Dr. Ali İhsan Şekertekin, kaçak elektrik kullanılan tarım alanlarının uydu görüntülerinden tespitine yönelik çalışma gerçekleştirdi.

Çalışmada farklı zamanlarda alınan uydu görüntüleri, görüntü işleme teknikleri kullanılarak değerlendiriliyor.

Farklı zamanlara ait görüntülerdeki renk ayrışmaları, kaçak elektrikle sulanan alanlar ile sulanmayan alanların tespitine imkan tanıyor.

Bu veri trafolarda elektrik kullanımı verisiyle birlikte değerlendirildiğinde, kaçak elektrik kullanılan potansiyel alanları nokta atışı olarak tespit etmek mümkün olabiliyor.

- "Kayıp kaçakta en önemli paylardan biri tarım alanları"

Prof. Dr. Şenol Hakan Kutoğlu, gazetecilere yaptığı açıklamada, elektrik dağıtım şirketlerinin en önemli sorunlarından birinin kayıp kaçak elektrik olduğunu söyledi.

Kayıp kaçak elektrik konusunda elektrik dağıtım şirketlerinin büyük ekonomik kayıplar yaşadığını, bunun faturasının da topluma çıktığını belirten Kutoğlu, "Bu kayıp kaçakta da en önemli payı tutan durumlardan biri de bazı bölgelerimizdeki tarım alanlarında kaçak elektrik kullanımları." dedi.

Kutoğlu, bu potansiyel alanların ortaya konulabilmesi için çalışma gerçekleştirdiklerini anlatarak, şöyle devam etti:

"Bu çalışmanın esası; zemindeki bitkilerin gelişimi ve su içeriklerinin izlenmesine bağlı olarak sulanmış alanların tespitine dayalı. Burada kaçak elektriği nasıl gözlemleyebilirsiniz? Şüphelendiğiniz alanların uydu görüntülerini kullanarak su içeriği yüksek bölgeleri tespit edebiliyorsunuz. Dolayısıyla bunları enerji dağıtım şirketlerimizin trafolarındaki yoğun elektrik kullanımı ve faturalandırılmış bedel ile karşılaştırdığımız zaman yoğun elektrik kullanımı ve faturalama bedeli arasında büyük açıklar varsa bir de uydu görüntüsünde aynı bölgede sulanmış alan çıkıyorsa o zaman burası potansiyel kaçak elektrik kullanımıyla sulama yapılan aday alan düşünülebilir. Yerinde gidip tespit yapıp gerçekten de burada açılmış bir kuyudan ya da başka şekilde pompalar kullanılarak kaçak elektrik olup olmadığını doğrudan nokta atışıyla tespit etmek mümkün olabiliyor."

- "Geniş alanları hızlı bir şekilde incelemek mümkün"

Uydu görüntülerini istasyonlardan alıp birtakım yazılımlar yardımıyla görüntü işlemeye tabi tuttuklarını ifade eden Kutoğlu, bunları "geometrik", "radyometrik" düzeltme adını verdikleri düzeltmeler yoluyla amaca uygun şekilde değerlendirdiklerini dile getirdi.

Prof. Dr. Kutoğlu, bunun sonucunda su içeriği birbirinden farklı olan alanları farklı renk tonlarıyla gösterebildiklerini aktararak, şunları kaydetti:

"Su içeriği farklı olan arsalar farklı renkle gözüküyor. Örneğin siyah ve kahverengi olan alanlar su içeriği düşük veya sulanmamış alanlar olarak ifade edilebilir. Dolayısıyla burada kaçak elektrik kullanma potansiyeli olmayacaktır ama mavi renge doğru gidildikçe su içeriğinin daha fazla olduğu karşımıza çıkıyor. Bunlar sulanan alanlar, buradaki trafolarımızda elektrik kullanımı ile faturalar arasında büyük bir dengesizlik varsa bu yoğun elektrikli su pompası kullanımından kaynaklanıyor olabilir. Bunların koordinatları belli olduğu için denetim görevlilerinin buralara gidip kaçak elektrik kullanım yapılan tarım alanlarını tespit etmeleri mümkün."

Kutoğlu, bu şekilde geniş alanları hızlı bir şekilde incelemenin ve gözden geçirmenin mümkün olduğuna dikkati çekerek, "Enerji dağıtım şirketlerimiz bu yönde çalışma içerisinde olurlarsa kayıp kaçak bedellerinin daha düşük meblağlara indirilmesi mümkün olur. Bu da toplumumuz üzerindeki elektrik faturası yükünün daha az olmasını sağlar." dedi.

AA