İSTANBUL (AA) - HALİL İBRAHİM BAŞER - Yıldız Teknik Üniversitesi (YTÜ) Öğretim Üyesi Doç. Dr. Erhan Akdoğan ve öğretim görevlisi Mehmet Emin Aktan, aynı anda teşhis koyup tedavi yapabilen "diagnobot" ismini verdikleri rehabilitasyon robotu üretti.

Yaklaşık 15 yıldır fizik tedavi amaçlı yerli egzersiz robotu üretmek için ter döken ve çalışmalarını doktorasını yaptığı Japonya'da sürdürmesi teklifini reddederek Türkiye'ye gelen Akdoğan, Öğretim Görevlisi Aktan'la dünyadaki örneklerinin üstünde olan robot üretmeyi başardı.

Türkiye'de ilk olan ve bu konuda maliyetlerin 10 kata kadar düşürülmesine imkan tanıyan "diagnobot" isimli robot, hem teşhis koyup hem de tedavi edebiliyor. Söz konusu robot ayrıca aynı anda 2 hastanın tedavisine imkan sağlıyor.

Doç. Dr. Akdoğan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, rehabilitasyon amaçlı egzersiz robotu üretiminin dünyada yaklaşık 20 senelik geçmişi olduğunu söyledi.

Bu robotların Amerika, Japonya ve İsviçre tarafından seri üretiminin yapıldığını anlatan Akdoğan, bunların maliyetinin oldukça yüksek olduğunu dile getirdi.

Akdoğan, söz konusu robotların evde de kullanılabildiğini aktararak, "Terapist sayısı bizde az. Günde ortalama 14-16 arası hasta tedavi edilebiliyor. İhtiyaca yeterince cevap verilemiyor. Bu robotlarla daha fazla hastaya hizmet verilebiliyor." dedi.

- "Aynı anda teşhis koyup tedavi edebilen ilk yerli robot"

Bu konuda 2004'ten itibaren çalıştığını dile getiren Doç. Dr. Akdoğan, şu bilgileri verdi:

"Türkiye'nin ilk patentlenmiş egzersiz robotu olan, diz ve kalça için çalışan 'Fizyoterabotu' TÜBİTAK desteğiyle yaptık. Ardından da bilek ve ön kol için kullanılan 'Fizyoterabot Omega' adını verdiğimiz ikinci robotu geçen sene ürettik. Bunlar, yapay zekayla çalışan sistemler. Sistemin yazılımlarında bunlar var. Hareketler öğretiliyor ve sistem bunları tekrar edebiliyor. Ayrıca, hastadan gelen tepkilere cevap vererek, tedavi sürecinde değişiklikler yapabiliyor. Sistem hareketleri hafızasına alıyor. Bu bilgileri yorumlayarak tedavi ediyor. Sistem, hastanın iyileşme sürecini objektif olarak ölçüp, takip edebiliyor. İnternet tabanlı olduğu için bilgileri tedavi merkezine ulaştırıyor. Uzmanlar da buna göre yöntem belirliyor. Bazı özellikleriyle dünyadaki örneklerinden üst seviyede olan robotlar. Tamamen özgün, yerli ürünler."

Erhan Akdoğan, şimdi de yeni ve üst düzey bir robot üretmeyi başardıklarını belirterek, "Bu iki robottan sonra tam zeki bir sistem geliştirmek amacıyla kolları sıvadık. Çalışmalar sonucunda, aynı anda teşhis koyup tedavi yapabilen bu robotu üretmeyi başardık. Türkiye'de ikisini yapabilen ilk örnek. Yurt dışındakiler bunları ayrı ayrı yapabiliyor. Bizim robotumuz ise ikisini birden yapabiliyor. Bu sistem hastanın eklem açısını ölçebiliyor. Sonra veri tabanındaki bilgileri karşılaştırıp doktora yol çiziyor. Doktor cep telefonu üzerinden buna ulaşıp, gerekli işlemleri yapabiliyor. Ayrıca, bu robot iki hastayı aynı anda tedavi edebiliyor." diye konuştu.

Söz konusu robotların çok pahalı olduğunu vurgulayan Akdoğan, "Böyle bir robotun maliyeti 50-80 bin lira arasında. Bu fiyata bunu ürettik. Seri üretime geçilmesi durumunda bu fiyatlar çok daha düşecektir. Böyle bir robot yurt dışından 500 bin lira civarında ödemeyle alınabiliyor. Eğer ülkemizde üretimi yapılırsa hem ithal etmekten kurtuluruz hem de aynı işi çok daha ucuz maliyetle kendi robotlarımızla yaparız." ifadelerini kullandı.

AA