TUNUS (AA) - HAMDİ YILDIZ - Tunus'ta düzenlenen Teknoloji Forumu'na dikkat çekici çalışmalarla katılan genç mucitler, yeni projeleri için Ar-Ge (araştırma geliştirme) ve uygulama aşamalarında finansal destek bekliyor.

Yenilenebilir enerji, Omega 3 ve güvenlik robotu gibi farklı alanlardaki çalışmalarıyla ödül alan Tunuslu mucitler, buluşlarından öncelikli olarak İslam dünyasının yararlanmasını istiyor.

Başkent Tunus'taki Teknoloji Forumu'nda kurumlar kategorisinde birinci seçilen güvenlik robotunun mucidi mühendis Enis Sahbani, AA muhabirine yaptığı açıklamada, geliştirdiği robotun büyük kurumlarda güvenlik amaçlı kullanıldığını belirtti.

Sahbani 150 kilogram ağırlığında, araba şeklindeki robotun, hektarlarca genişliğinde araziyi kontrol etme ve 5 kilometre mesafeye kadar bilgi ve uyarı aktarma özelliğine sahip olduğunu ifade etti.

- "Biz Endülüs medeniyetinin torunlarıyız"

İslam dünyasında icat ve yeniliklere daha fazla destek olunması çağrısı yapan Sahbani şunları söyledi:

"Biz Endülüs medeniyetinin torunlarıyız. Çok büyük imkanlara sahibiz. Ancak şuna karar vermemiz gerekiyor: Teknolojiyi kendimiz mi üretip pazarlayacağız; yoksa telefon, televizyon ve diğerlerinde olduğu gibi başkalarından alıp kullanmaya devam mı edeceğiz? İslam dünyasında, gereken tüm imkanlar var. Ancak bunları teknolojik yenilikler için kullanamıyoruz. Gençler için bunları kullanmamız gerekir. Yakın çevremizde mucitlere karşı ilgi elbette var, ama özellikle Ortadoğu’da mucitler hak ettiği yeri bulamıyor."

- Ton balığı artıkları ödül getirdi

"Omega 3" maddesi üzerinde yaptığı çalışma ve geliştirdiği formülle kişisel proje alanında birincilik ödülüne layık görülen Sami el-Kıtari ise çalışmasını Japonların Tunus'tan aldığı ton balıklarında kalan artıklar üzerine yaptığı araştırmayla gerçekleştiğini anlattı.

Kıtari, ödül aldığı çalışması hakkında şunları söyledi:

"Japonların Tunus'tan aldığı ton balığı üretimi sonrasındaki artık maddelerde, zengin oranda Omega 3 maddesi bulunduğunu fark ettik. Geliştirdiğimiz özel formülle var olan Omega 3 maddesinin dünya genelinde kullanıldığı şeklinden 5 kat daha fazla olduğunu, Fransa ve İspanya'dan ithal edilen, kolesterol tedavisinde kullanılan ve gıda tamamlayıcıları olarak alınan ürünlerden çok daha güçlü olduğunu bulduk. Amerika, Japonya ve Avrupa'dan patent aldık."

Avrupalıların kendisine bu proje için büyük teklifler sunduğunu, ancak çalışmasının İslam dünyasında kullanılması için doktora çalışması için bulunduğu Fransa'dan döndüğünü gururla anlatan Kıtari, "Fransa'da bana 'Burada kal sana 70 bin avro verelim, daha birçok imkan sağlayalım' dediler ancak buluşlarımın yalnızca Fransa adına çıkacağını öğrendiğim için bu teklifi kabul etmedim. Hatta bu yüzden doktora çalışmamı dahi yarıda bırakıp geldim." diye konuştu.

- "İslam İşbirliği Teşkilatı özel bir birim oluşturmalı, fon ayırmalı"

Bilimsel araştırmaların önündeki en büyük engelin "ilgisizlik ve finans yetersizliği" olduğunu vurgulayan Kıtari, "İslam İşbirliği Teşkilatı bilimsel Ar-Ge çalışmaları ve yeni düşünceler için özel birim oluşturmalı, fon ayırmalı. Bu konuda Türkiye ve Tunus'un ortak çalışmasıyla her iki ülkenin de faydasına bir servet elde edilebilir." ifadeleriyle çözüm önerisinde bulundu.

Forumda dikkati çeken bir başka proje olan "yollara döşenecek silindirlerle elde edilmesi planlanan yenilenebilir enerjinin" mucidi Makram Kuştavi de çalışmasına ilişkin şunları anlattı:

"Proje yollara enlemesine döşenecek silindirlerden oluşuyor. Araçların üzerinden hızına etki etmeden geçebilecekleri silindirler araç geçerken aşağı yönde hareket ediyor ve enerji sağlıyor. Yoldan araçlar geçtikçe enerji sağlama imkanı doğuyor. Projem aslında basit, yüzde 70'lik kısmı mekanik aksamdan oluşuyor. Zor olan kısmı ise uygulamada devlete ihtiyaç duymamız. Çünkü böyle bir projeyi ancak devlet uygulayabilir."

Kuştavi ayrıca, enerji alanında iki patent sahibi olduğunu, bu projeye ilişkin çalışmaları tamamladıklarını söyledi.

AA