MOSKOVA (AA) - EMRE GÜRKAN ABAY - Rusya Ulusal Enerji Güvenliği Fonu Başkan Yardımcısı Aleksey Grivach, Türkiye ve Rusya arasındaki Türk Akımı doğalgaz boru hattı projesinin kritik bir role sahip olduğunu belirterek, "Bazı Avrupalı politikacılar projeye muhalefet edebilir ancak bu önemli değil, Türkiye ve Rusya karşılıklı anlaşmalarla gereken altyapı inşaatını yapabilir." dedi.

Grivach, AA muhabirine yaptığı açıklamada, yeni ve büyük enerji projelerinin Türkiye ve Rusya arasındaki ilişkilerin geliştirilmesinde önemli olduğunu söyledi.

Bazı Avrupalı politikacıların projeye muhalefet edebileceğini ancak bunun önemli olmadığını vurgulayan Grivach, Türkiye ve Rusya'nın karşılıklı anlaşmalarla gereken altyapı inşaatını yapabileceğini bildirdi.

Grivach, Türkiye tarafına inşa edilmesi planlanan projenin ilk hattı için hükümetler arası anlaşmalar ve bazı ticari sözleşmelerin yapılmasının yeterli olduğunu, ikinci hattın ise Avrupa iletim hattına entegresi gerektiği için bunun zaman alabileceğini ifade etti.

Yunanistan’ın projeyle ilgilendiğini ancak Bulgaristan ve Romanya’nın, geçiş ülkesi konumlarını kaybetmemek için projeye itiraz edebileceğine işaret eden Grivach, Batılı ülkeler ve ABD ile son dönemde yaşadığı politik sıkıntıların Türkiye’yi bir doğalgaz geçiş ülkesi olmak konusunda zora sokacağını savundu.

- "Türk Akımı 20 yılı şekillendirecek"

Angora Gaz Genel Müdürü Gökhan Yardım da Türk Akımı doğalgaz projesinin, iki ülke arasında gelecek 20 yılı şekillendirecek önemli bir proje olduğunu söyledi.

Projenin gerçekleşmesi halinde Mavi Akım doğalgaz boru hattındaki gibi Rus gazının güvenli bir şekilde doğrudan Türkiye’ye geleceğine işaret eden Yardım, enerji güvenliği açısından da projenin kritik bir role sahip olacağını ifade etti.

Yardım, proje hayata geçirildiğinde Türkiye’deki doğalgaz ithalatçılarının 4 milyar metreküp ilave doğalgaz temin edebileceklerini belirterek, "Şu anda yaklaşık 30 şirket, 10 milyar metreküp Rus gazını ithal edip ticaretini yapıyor. Bu miktarın artması serbest doğalgaz piyasasının gelişmesi açısından önemli." diye konuştu.

Türkiye'nin içinde yer alacağı doğalgaz projelerinin birbirini olumsuz etkilemeyeceğine dikkati çeken Yardım, "Türk Akımı’nın yapılması, Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı (TANAP) ile İsrail ve Kuzey Irak'la yapılması planlanan gazı projelerini etkilemez. Türk Akımı ile zaten Rusya’dan alınan gazın güzergahı değişip, güvence altına alınacak. Ancak özellikle Azeri gazının Balkanlar’da gelişmesi ve pazar bulması açısından etkilenebilir, ama rekabet sonuçta iyidir." değerlendirmesinde bulundu.

- "Türk Akımı, Erdoğan-Putin görüşmenin ana başlıklarından"

Rus Enerji ve Finans Enstitüsü Ekonomi Bölümü Başkanı Marcel Salikhov da Türk Akımı Projesi'nin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in, 9 Ağustos'ta gerçekleştireceği görüşmenin ana başlıklarından biri olacağını söyledi.

Projenin, Türkiye ve Rusya arasındaki normalleşme sürecine önemli katkısının olacağına işaret eden Salikhov, ancak projenin geleceğiyle ilgili bazı önemli pürüzlerin ortaya çıkabileceğini kaydetti.

Salikhov, Gazprom için şu anda Kuzey Akım 2 projesinin öncelikli olduğunu ve Avrupa nezdinde Türk Akımı'nın şu an gereken lobi gücünü sağlayamayacağını belirterek, projenin masraflarının da sorun oluşturabileceğini vurguladı.

Projenin mevcut haliyle yaklaşık 11,4 milyar avro tutacağına anlatan Salikhov, "Düşük gaz fiyatları, artan vergilendirme gibi unsurlar nedeniyle Gazprom’un mali kapasitesi azalmış durumda. Ayrıca Kuzey Akım 2 ve Sibirya’nın Gücü projeleri daha öncelikli." dedi.

Salikhov, Rusya ile Ukrayna arasındaki doğalgaz geçiş sözleşmesinin 2019’da sona ereceğini hatırlatarak, "Şu anda en iyimser tahminlerde bile 2019’a kadar bu projenin yetişmesi zor görünüyor. Dolayısıyla Rusya ve Ukrayna’nın yeni bir sözleşme konusunda görüşmeleri gerekecek. Bu nedenle Türk Akımı konusunda acele edilmesi gereken bir unsur pek bulunmuyor." değerlendirmesinde bulundu.

Öte yandan, geçen hafta Rusya Enerji Bakanı Aleksandr Novak, Türk Akımı doğalgaz boru hattı projesi kapsamında Türkiye ile görüşmelerin yeniden başladığını açıklamıştı.

Türkiye, projenin gerçekleşmesi halinde Karadeniz üzerinden inşa edilecek bir hatla yıllık 15,7 milyar metreküp doğalgaz almayı hedefliyor. İnşa edilmesi planlanan ikinci hatla ise Türkiye üzerinden Avrupa’nın güneydoğu bölgesine doğalgaz taşıması planlanıyor.

AA