Geçtiğimiz hafta Edebiyat dergileri üzerinde duruyorduk bu hafta da dergilerimizi tanıtmaya devam edeceğiz. Bu hafta çok köklü bir dergimizden bahsetmek istiyorum. Türk edebiyatında çok katkıları olmuş bir ekol dergiden bahsedeceğim.

Belleten: Türk Tarih Kurumu tarafından 1937 yılında çıkarılmaya başlanmıştır. Belletenin amacı 1 Ocak 1937’de çıkan ilk cildinin önsözünde belirtilmiştir: “…Kurum namına bir mecmua çıkarmayı ve bu mecmuada tarihe, Türk tarihine ait hakikatleri ortaya koymayı, bu alanda yapılan çalışmaların sonuçlarını ilim ve tarihseverlerin tetkik ve tenkit gözlerine arz etmeyi düşünmüştür… çalışma programımıza dahil bulunan mevzular ehemmiyetlerine göre tasnif edilirken mekteplerimizde tarih tedrisatına ilmi hakikatlere uygun yeni bir istikamet vermek. …Kurum, tarihle uğraşanları haberdar etmek ve faydalandırmak maksadıyla neşriyat işine 1935–1936 yılı çalışma programında esaslı bir yer ayırmayı muvafık gördü ve böylece mecmua işini tahakkuk ettirmek zamanı geldi…” Dergi üç ayda bir olmak üzere senede dört defa çıkartılmıştır. 1937’de bu yana aralıksız yayımlanan ve Türk Tarih Kurumunun en önemli eserlerinden biri vasfını taşıyan dergi, hem muhteva hem de şekil bakımından, Cumhuriyetten sonra gelişen modern ilim hayatımızda ve basın tarihimizde müstesna bir yere sahiptir. Belleten, bu özellikleriyle araştırmacıların tarih, şarkiyat ve arkeoloji çalışmalarında başvurulması gereken bir kaynak niteliğini kazanmıştır. İlk sayısının yayımlanmasıyla birlikte Belleten’de ağırlıklı olarak şu konulara yer verilmiştir: Vesikalar, ilmi tetkikler, ilmi haberler, bibliyografya, ilaveler. Belleten Dizinleri Türkiye’nin bugün en uzun ömürlü, ciddi ve ilmi yayın organı olan Belleten, 1937 yılından günümüze kadar kalitesinde bir bozulma olmaksızın yayınını sürdürürken bunda ona ömrünün büyük bir parçasını veren Uluğ İğdemir’in payı çok büyüktür. Devamlı bir periyodik olarak muhtevasının genişlemesi ve çeşitliliği dolayısıyla bu derginin ilim adamlarının, araştırıcılarının ve okuyucularının yararlanmaları için mufassal bir dizine ihtiyaç duyulmuştur. Adnan Sadık Erzi tarafından ilki 1971’de, ikincisi 1972’de iki Belleten Dizini yayımlanmıştır. Bunlardan 1971’de yayımlanan dizinde I-XXV. Ciltlerde bulunan I.-100. sayıların dizini yapılmıştır.1972’de yayımlanan ikinci dizin ise XXVI-XXXV. Ciltleri oluşturan 101.-140. sayıları, içermektedir. Her iki dizinin de 1988’de ikinci baskıları yapılmıştır. Ancak Adnan Erzi’nin hastalığı Belleten’in üçüncü dizininin çıkışını geciktirmiştir. Böyle bir periyodiğe ait dizinin okuyuculara sağlayacağı kolaylık düşünülerek 1994 yılında Erdoğan Merçil tarafından Belleten’in 141.-200. sayılarının değerlendirildiği üçüncü bir dizin oluşturulmuştur. Ayrıca bundan sonra dizinlerin 50 sayıda bir yapılması uygun görülmüştür. Belleten’in üç dizininde de aynı plan ve esaslar uygulanmıştır. Birinci bölüm, yazarların, çevirenlerin ve çeşitli eserleri tanıtanların alfabetik sırada adlarını onların yazdıkları veya çevirdikleri yazıları, tanıttıkları eserleri göstermektedir. İkinci bölüm, Belleten’de tanıtılan makale ve eserlerin, yazarlarının adlarına göre yapılmış dizindir. Üçüncü bölüm, “Konular” başlığını taşımakta Belleten’deki bütün makalelerin ve çeşitli yazıların, konu başlıkları altındaki dizini yer almaktadır. 1983’te Türk Tarih Kurumunda yapılan değişiklikten sonra derginin idareciliğini Yaşar Yücel üstlenmiştir. Belleten’in 2006 Aralığında LXX Cildi (259. Sayı) neşredilmiştir.2000 yılına kadar her yıl çıkan ve üç sayıdan meydana gelen bir cilt esası üzerine düzenlenen Belleten, 2000 yılından itibaren, dört ayda bir çıkan her bir sayısı bir cilt oluşturacak şekilde düzenlenmiştir. Dergi Uluslararası Sosyal Bilimler İndeksi (SSCI) tarafından izlenmeye alınmıştır. Önemli Yazarlar: Belleten’de Halil Edhem Eldem, Muzaffer Göker, M. Şemseddin Günaltay, M. Fuad Köprülü, İhsan Sungu, Hikmet Bayur, Abdülkadir İnan, Şevket Aziz Kansu, İsmail Hakkı Uzunçarşılı, Zeki Velidi Togan, Bahaeddin Ögel, Semra Ögel, Hasan Ali Yücel, Hamit Ongunsu, Afet İnan, Tahsin Özgüç, Arif Müfit Mansel, Halil İnalcık, Faruk Sümer, Şinasi Altundağ, Remzi Oğuz Arık, Osman Turan, Selahattin Tansel, Tayip Gökbilgin, Bekir Sıtkı Baykal, Ali Sevim, Şerafettin Turan, Cengiz Orhonlu, Enver Ziya Karal, Bilal N. Şimşir gibi değerli ilim adamlarının araştırmaları yer almıştır. Dışişleri Bakanlığı Belleteni T.C. Dışişleri Bakanlığı tarafından, 1964 yılında yayımlanmasına başlanan “Dışişleri Belleteni”, 1973 yılında bürokratik nedenlerle yayımına ara vermiştir. Uzun bir aradan sonra Ocak 1984’te “Dışişleri Bakanlığı Belleteni” adıyla ikinci serinin birinci sayısı yayımlanmıştır. Ayda bir neşredilmiştir. Ocak 1984’te yayımlanan sayısında çıkış amacı şöyle ifade edilmiştir: “Ülkemizi yakından ilgilendiren önemli siyasi, ekonomik, kültürel ve sosyal konulardaki bilgi ve belgelerin bir araya getirilmesi suretiyle hazırlanacak ve başta Bakanlık mensuplarımız başta olmak üzere, akademisyenler, araştırma kuruluşları ve basın-yayın organlarının da yararlanabilecekleri bir başvuru belgesine duyulan ihtiyaç “Dışişleri Belleteni”nin yayımlanmasını gerekli kılmıştır” Derginin İlk Sayısı Belleten , Cilt: 1 - Sayı: 1 , 1937 II Kânun İçindekiler: Afet İNAN : Gerilla Hakkında İki Hatıra

Celâl ARAT : Tarihe Geçmiyen Bir Kahramanlık ve Büyüklük Menkıbesi

H. Reşit TANKUT : Alp Kelimesi ve Alpin Irkın Yurdu

Hikmet BAYUR: Orta ve Yeni Kurunda Orta Asya ve Hindistan Türklerinde Kadınların Mevkii

Yusuf Ziya ÖZER : Ahaman Ailesinin Milliyeti

İsmail Hakkı UZUNÇARŞILI : Kahramanoğulları Devri Vesikalarından İbrahim Beyin Karaman İmareti Vakfiyesi

Fazullah REŞİDÜDDİN: Türk Tarihinin Ana Kaynaklarından Camiüttevarih

Şevket Aziz KANSU : Alacahöyük'te Bulunan İskeletlerin Antropolojik Tetkiki

Remzi Oğuz ARIK: Alacahöyük Hafriyatının İlk Neticeleri

A. Süheyl ÜNVER: İslam Tababetinde Türk Hekimlerinin Mevkii ve İbni Sina'nın Türklüğü

Osman Şevki ULUDAĞ: Osmanlı Tıp Tarihinde-Reaya Hastaneleri ve İmtiyazları(1)