Prof. Dr. Ramazan Altıntaş

Prof. Dr. Ramazan Altıntaş

İslam Kültüründe Üç Aylar

İslam kültüründe üç aylar denildiği zaman akla; Recep, Şaban ve Ramazan ayları gelir. Bu aylar Müslümanlar nezdinde büyük değer ifade eder ve büyük hürmet görür. Bunun başlıca sebebi, bu ayların Kur’an ve Hz. Peygamberden gelen rivayetlerde yerinin olmasıdır. Örneğin, Recep ve Ramazan ayları hem ayet ve hem de hadislerde geçmektedir. Recep ayı, Kur’an’a göre dört haram aydan birisi,  (Tevbe, 9/36-37) Ramazan ayı ise, Kur’an’ın indirildiği, orucun farz kılındığı bir ay aydır. (Bkz. Bakara 2/185). Her ne kadar Şa’bân ayı, Kur’an’da geçmese de Hz. Peygamberden gelen rivayetlerde geçmektedir.  Sahih rivayetlerden öğrendiğimiz kadarıyla Efendimiz Hz. Peygamberin ramazan ayından sonra ençok oruç tuttuğu ay, Şa’bân ayıdır. (Bkz. Buhari, Savm, 52; Müslim, Sıyâm, 176; Tirmizi, Savm, 36; İbn Mâce, Sıyâm, 30). Kaldı ki Hz. Peygamber bir duasında: “Allah’ım! Recep ve Şa’ban aylarını bize mübarek/bereketli kıl ve bizleri Ramazan’a ulaştır” buyurmuşlardır. Hz. Peygamberin; “Recep Allah’ın ayıdır, Şa’ban benim ayım, Ramazan da ümmetimin ayıdır” buyurduklarını da biliyoruz.

 Öte yandan bu üç aylar içerisinde maneviyat dünyamızın zenginleşmesinde büyük rol oynayan ve her biri bir işaret fişeği hükmünde olan mübarek geceler yer almıştır. Üç aylar da olduğu gibi bu geceler hakkında da âyet ve hadisler vardır. İşte bütün bu ayet ve hadislerin yönlendirmesiyle Müslümanlar diğer aylara göre bu üç ayda dini açıdan kendilerini çekaptan geçirirler.  Bu yoğunlaşma aynı zamanda diğer aylarda da yoğunlaşmayı artırır.  Din psikolojisi açısından da meseleye yaklaşacak olursak bir kimsenin dini ve ahlaki hassasiyeti bu üç ayda düzgün geçerse, senenin diğer ayları da düzgün geçer. Böylece Müslümanlar hem maneviyat alanında ve hem de ahlaki olgunlukları elde etme alanında yücelmiş olurlar.

Yukarıda da işaret ettiğimiz gibi üç aylardan ilkini oluşturan Recep ayı, haram aylardan birisidir. Hem Kur’an’dan ve hem de tarihi olaylardan öğrendiğimiz kadarıyla haram aylarda savaşmak yasaklanmıştır. Bu açıdan haram aylar, diğer aylara göre faziletlidir. Buna değer katan, bizzat Kuran’da geçmiş olmasıdır. Bu ayın faziletine dair Hz. Peygamberden gelen terğib hadisleri vardır. İşte bu rivayetlerden birisinde Recep ayının “Allah’ın ayı” olduğu ifade edilir. Ayrıca Recep ayında tutulan oruçların, yapılan iyiliklerin ve her türlü ibadetin Allah katında büyük değer ifade ettiği beyan edilir. Bundan dolayı birçok İslam bilgini bu ayda oruç tutmanın müstehap olduğunu söylemişlerdir. Biraz da Recep ayına değer katan bu ayda Regâib ve Miraç kandillerinin olmasıdır.

Ramazan ayı ise, Hz. Peygamberin oruç, namaz, istiğfar, zikir, itikâf, sadaka ve zekat gibi ibadetlerde yoğunlaştığı bir aydır. Özellikle Kadir Gecesi’nin bu ayda olması ayrı bir değerdir. Hz. Peygamberin,  kim o geceye erişirse, “Allah’ım, sen affetmeyi seversin beni de affet” diye dua ettiği sağlam kaynaklardan bize kadar gelmiştir. İşte başta Kur’an olmak üzere Hz. Peygamberden gelen söz ve uygulamaya dayalı rivayetler tarih boyunca dünya Müslümanlarının bu aylara ayrı bir önem vermelerine sebep olmuştur.

Bütün kardeşlerimizin üç aylarını tebrik eder, bu ayların hayatımızda güzel ve bereketli değişimlere vesile olmasını Yüce Allah’tan niyaz ederim.

 

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Çok uzun metinler, küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,Türkçe karakter kullanılmayan yorumlar onaylanmamaktadır.