İstinye'deki Futbol Federasyonu binasında saat 11.00'de gerçekleştirilecek ihale, tekliflerin kapalı zarf içerisinde TFF Medya Hakları İhale Komisyonu ve notere teslim edilmesinin ardından gerekli incelemelerin tamamlanması ile başlayacak. 'Medya Hakları İhalesi' için önceki akşam sona eren süre içerisinde Digitürk, Doğan TV, NTV, TRT ve Türk Telekom kuruluşları 20 bin TL ödeyerek şartname aldı.

Türk futbol tarihinde dönüm noktası olması beklenen ihale öncesi merak edilen soruların cevaplarına konunun uzmanlarından Euroasia Sports Yönetim Kurulu Başkanı Kaan Ark'la kapı araladık.

Yeni yayın ihalesi süreci doğru işliyor mu?

TFF'nin yeni ihale için hazırladığı üç farklı paket uygulaması bence yerinde bir yöntem. Ancak paketlerin ambalajı değişmesine rağmen içindeki ürün çok değişikliğe uğramadı. A paketinde Süper Lig maçlarından dördünün şifreli canlı yayını var.

Gelişmiş futbol ülkelerinde tüm lig maçları canlı verilir. Başta yayıncı kuruluş olmaya aday şirketlerin ve TFF'nin bu çağdışı yayıncılık anlayışını terk etmesi lazım.

Türk futbolunda rekabetin artması adına 3 büyükler dışındaki takımlara da fırsat eşitliği sağlanmalı, futbolumuz ancak bu şekilde gelişir. Eskişehir, Bursa, Kayseri, Diyarbakır, Gaziantep ve Sivas gibi futbolumuz adına içlerinde her anlamda büyük potansiyel barındıran takımların ve bu ekiplerimizin taraftarlarının işin dışında tutulması çok yanlış.

B paketinde Bank Asya 1. Lig karşılaşmalarından her hafta 3'ünün şifresiz kanaldan canlı yayını ve her iki ligin maçlarının özet görüntülerinin yine şifresiz olarak yayınlanması söz konusu. Bu yeni bir model. A paketinin aksine geçmişe göre iyileştirilmiş bir kurgu. Burada da sıkıntı tüm maçların yayınlanmaması ile ilgili.

Digitürk, Doğan TV, NTV, TRT ve Türk Telekom kuruluşları 20 bin TL ödeyerek şartname aldı. Sizce kim kazanır?

Falcılık yapmadan açıklamaya çalışayım. TRT ve Türk Telekom ihale süreci ve öncesinde oldukça düşük bir profil çizdiler. İhalenin daha sessiz tarafı olarak göründüler. Digitürk ise daha istekli göründü. NTV ise özellikle B paketi için doğru girişimlerde bulundu.

TRT ciddi bir altyapı oluşturdu spor yayıncılığı adına. NTV'nin de başarılı bir spor kanalı var. B paketinde bu iki kurum çekişir, belki de ortak bir çözüm bulabilirler yayın konusunda ama yine de B paketi konusunda bence TRT bir adım önde.

A paketine gelince, gerek Digitürk gerekse Türk Telekom için farklı stratejik açılardan oldukça önemli hatta hayati bir ihale olacak. Türk Telekom'un çeşitli iletişim ve telekomünikasyon hizmetlerini ülke geneline yayabilmesi açısından yayın hakları çok önemli bir argüman. Digitürk'ün de ticari hayatını sürdürebilmesi için yayın haklarına ihtiyacı var.

Böyle bir ortamda ihaleyi kimin kazanacağını söylemek zor. Bu ihaleyi en çok ihtiyacı olan kazanacak bence. Biri hayatta kalmak, diğeri pazara hakim olmak için girecek ihaleye.

A paketine ilişkin muhammen bedel 214 milyon 300 bin dolar. Bu rakam nereye kadar çıkabilir?

Az önce de bahsettiğim gibi her iki grup için de çok hayati bir ihale bu. Ticari olarak bakılırsa 250-270 milyon dolar aralığı makul görünüyor ancak işin daha da önemli olan stratejik önemi var ki bu maddi olarak ihaleyi inanılmaz boyutlara taşıyabilir. Eğer bu stratejik kaygılar ihalede belirleyici olursa yani her iki kuruluş işin stratejik tarafını ön plana çıkarırsa Türk Telekom astronomik bir bedelle ihaleyi kazanır. Bunun tavanını öngörmek oldukça zor.

TRT kazanması halinde bir spor kanalı kuracak ve maçları şifresiz verecek. Ancak Futbol Federasyonu'nun bu konuda engeli var. Şifresiz yayın mümkün mü?

Şartnameye göre B paketi şifresiz verilebilir. Bence ihaleyi kazanan kurumlar her iki lig için TFF ile yeni bir anlaşma daha yapıp paketler dışında kalan diğer maçları şifresiz kanallardan, IPTV veya WEBTV üzerinden yayınlayabilir. Bu her iki tarafın karşılıklı anlaşmasıyla mümkün olur ancak.

Dünyanın gelişmiş futbol ülkeleri yayın haklarından ne kadar gelir elde ediyor?

Avrupa'daki liglerin ulusal yayın hakkı bedelleri son yıllarda inanılmaz artış gösterdi. Fransa'da Ligue 1'in yayın hakkı bedeli yıllık 668 milyon Euro'ya çıktı. Almanya ve İspanya'da bu bedel 500 milyon Euro civarında. İtalya'da ise 700 milyon Euro'yu aşıyor yıllık yayın hakkı bedeli. İngiltere'de ise bu bedel 672 milyon pound düzeyinde.

Avrupa ülkelerinde televizyon kazançlarının paylaşımı nasıl yapılıyor? Türkiye'nin farkı ne?

Farklı ülkelerde farklı paylaşım modelleri mevcut. İspanya ve İtalya gibi ülkelerde bizdeki gibi aslan payını büyük takımlar alıyor. Ancak bu sistem uzun vadede ciddi sıkıntıları da beraberinde getiriyor.

3 ayrı paket ne anlama geliyor?

'Medya Hakları İhalesi'; A, B ve C olarak üç sınıf için gerçekleştirilecek. 214 milyon 300 bin dolar muhammen bedelli A paketi, Süper Lig'in isim hakkı ile bu ligden haftada en az 4 maçın şifreli canlı yayınını kapsıyor. Bu paketi alan bütün maçların çekimini yapma hakkını kazanacak. Bunun yanı sıra uluslararası kuruluşlara pazarlayabilecek. 40 milyon 200 bin dolar muhammen bedelli B paketinde Süper Lig'deki 9 karşılaşmanın geniş özeti ile üç dakikalık haber amaçlı görüntüleri başka kuruluşlara satılabilecek. B paketinde Bank Asya 1. Lig mücadelelerinin her hafta 3'ünün şifresiz kanaldan canlı yayını ve her iki ligin özet görüntülerinin yine şifresiz yayınlanması söz konusu. 13 milyon 400 bin dolar muhammen bedelli C Paketi ise gol görüntülerinin cep telefonlarından izlenmesini içeren mobil yayın haklarını kapsıyor. (ZAMAN)