Yılın yarısı geçti gitti. Çeşitli resmi toplantılar, proje ve programlardaki İslam Dünyası Turizm Başkenti logosu dışında neler yapıldığını/yapılacağını merak ediyorum. Normal etkinlik takvimi içerisinde rutin olarak yapılan programlara logoyu eklediğimizde İslam Dünyası Turizm Başkenti etkinliği mi oluyor acaba? Emin değilim. Yapılan bir şeyler vardır mutlaka ama ben haberdar olmamışımdır!

Aradan geçen uzun yıllardan sonra, biraz da Turizm başkenti olmamız hasebiyle Konya Müzelerini gezmeye karar verdim. Öyle ya, bu vesileyle gelecek olan yerli ve yabancı turistlerin ilk ziyaret edeceği mekânlardandır müzeler. Uzun yıllar süren tadilatın ardından Karatay Medresesi Çini müzesi ile geziye başladım. İlk olarak, her “müzegezer”in alışkanlığı olduğu üzere, girişte müzeyle ilgili bir broşür, harita olup olmadığını sordum. Yoktu. İçeride sergilenen eserlere baktım, inceledim.

Durum, bana felaket gibi göründü. Çok güzel, ilginç parçalar, figürler vardı fakat bilgi verici yazıların üzerinde dönemi ve “mimari parça” gibi doyurucu bilgi bulunuyordu! Yazık! Bu haliyle bırakın yurt dışından, yurt içinden gelen ziyaretçileri şehirde yaşayan ziyaretçileri bile bilgi açısından doyurmaktan uzak. İnsanları cezbedecek bir donanım, bilgilendirme yok maalesef. Taş bir binaya giriyor, çeşitli şekillere bakıyor ve çıkıyorsunuz. İçeride bir sessizlik. Boşluk.

İngiltere’de, Brüksel, Paris, Madrid, Floransa vd. yerlerdeki müze gezilerimde ortamı şenlendiren çocuklar, üniversite öğrencileri görürdüm sık sık. Ellerinde kalemler, müzedeki herhangi bir parçanın kolajını yapmaya çalışırlardı. Tarihinde bir eğitim merkezi olan Karatay Çini Medresesinin ıssızlığına üzüldüm. Burada ders, çizim yapılmasını sağlamanın önünde bir engel var mı?

Ziyaretçisi çok olmasına rağmen aynı durum İnce Minare Müzesi için de geçerli. Sadece “mimari parça” ya da “vazo” yazmak müze ziyaretçisinin ilgisini ne ölçüde çekebilir. Dolayısıyla ziyaretler 10-15 dakikada birkaç selfi çekimi ile bitiyor. Zamana, tarihe dokunmak, düşünmek, başka bir dünyanın kapılarını aralamak, eserler üzerinde inceleme yapıp tefekkür etmek, anlamaya çalışmak maalesef mümkün değil. Kimi parçalar üzerinde bilgi levhası dahi yoktu ben ziyaret ettiğimde.

Bazı Öneriler

Bu Türkiye’ye has bir durum mu diye düşünüyordum ki TYB Konya’nın Muğla gezisi vesilesiyle gezdiğimiz Bodrum Kalesi, müzesinde, tam da aradığım şeyleri buldum. Sergilenen parçaların hemen yanında “mimari parça” yazıp geçmek yerine İngilizce ve Türkçe daha detaylı bilgiler bulunuyordu. Hazır, İslam Dünyası Turizm Başkenti ilan edilmişken müzeleri daha fazla kişi için cazip kılacak çalışmalar yapılmalı, projeler hazırlanmalı, belki çeyrek asırdır değişmeyen! “mimari parça” yazıları değiştirilerek daha detaylı olarak yazılmalı.

Konya Büyükşehir Belediyesi mi yapar İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü mü yapar bilemiyorum. Belki Mevlana Kalkınma Ajansı da bu vesile ile proje sunulursa destekler… Her müzeye, kısaca o müzenin tarihini, içindeki parçaları, resimleyen, müzenin krokisinin bulunduğu küçük broşür, harita hazırlanabilir. Ziyaret hatırası olarak saklanır bu gibi şeyler. Sonrasında daha kalıcı eğitici bir materyal ve tanıtımdır. Duvar ilanlarına, reklamlara verilip unutulan ilanlardansa daha kalıcı ve şehirlerden şehre gidecek broşür, kroki, mini harita hazırlatmak ve müzelerin girişinde ziyaretçilere vermek çok zor olmasa gerek.

Bunun bir adım ötesi ise, çocuklar için boyama ya da bulmaca yapraklarının hazırlanması olabilir. Yurt dışındaki çoğu müzenin web sitesinde bu gibi uygulamalar gördüm. Okul gezileri ya da bireyse ziyaretçiler için hazırlanan etkinlik sayfaları vardı. Çocuklar için müze gezisi bir heyecan, macera haline getiriliyor. Hazırlanan çalışma sayfasında adı verilen parçayı bulmak, görmek için çocuklar daha meraklı gözlerle bütün eserleri inceliyorlardı. Altındaki bilgiyi yazıyorlardı. Tabii, bu haliyle böyle bir çalışma yapılsa, çocuklarımızın yazacağı tek cümle “Selçuklu dönemi, “mimari parça” olacak, bazılarında ise bilgiyi bulamayacaklar! Bilmem meramım anlaşıldı mı? Turizm Başkentiyiz madem gereğini yapmalı, başkentliğin hakkını vermeliyiz.