Bir Başyapıt: Karaman Kültür Envanteri

Gidip gezmekten, fotoğraf çekmekten usanmadığım yerlerin başında Karaman ve çevresi gelir. Attığınız her adımda ayrı bir güzellik çıkar karşınıza. Doğa güzelliği, tarih zenginliği ve özellikle insan sıcaklığı, dostluğu büyüler insanı.

Yüzlerce metre kayalıklarla çevrili, Yörüklerin mekanı Teke Çatı Yaylası, yemyeşil Başyayla, cennetten bir köşe Zeyve Pazarı, Yunus Emre’nin büyük dedesinin yaylası Aşık öreni (İsmail Hacı Tekkesi) insanlarının sıcaklığı, tahıl ambarları, gürlük pınarı ve İncesu Mağarası unutamadığım yerlerdir.

22 Mart günü Taşkale’ye gitmiştim. Taşkaleli halıcı kızlar büyük bir incelik göstererek kına geleneklerini canlandırmışlardı benim için. İki akşam gerçekten düğün yaptılar, geleneksel oyunlarını canlandırdılar. Cuma günü Karaman’a dönüşte KGRT’nin sahibi Medeni’nin yanına uğradım. Eğitimci Ali Ünlüer de oradaymış. Birlikte çıktık Medeni’nin yanından. Her zaman yaptığım gibi ilk işim Karaman Müzesi’ne uğramak oldu. Müze Müdürü Cengiz Topal çalışkan bir arkeolog. Çaylarımızı yudumlarken, yeni bir yayın olup olmadığını sordum. Cengiz bey nefis bir kitap koyuverdi önüme. “Karaman Kültür Envanteri 2005” kendisi hazırlamış kitabı. Valilik de İl Özel İdaresi Kültür Yayınları’nın 1. kitabı olarak yayınlamış. Kitap içinde yer alan yüzlerce fotoğraf da Cengiz Topal’a ait.

Kuşe kağıda büyük boy basılan kitabın ilk 15 sayfasında neolitik çağdan günümüze kısa bir Karaman tarihi verilmiş. Sit alanları, anıt ağaçlar ve doğal sit alanları, dinsel kültürel yapılar, çeşmeler, köprüler, han-hamam-medreseler, türbe ve hazireler, sivil mimari bölümler halinde verilmiş. Karaman’a bağlı beş ilçenin envanteri kitabın sonuna eklenmiş. Anlatılan her konu renkli fotoğraf ve haritalarla desteklenmiş. Karaman ve çevresinde 79 sit alanı var. Doğal sit alanının sayısı onbir. Dinsel ve kültürel yapıların sayısı hayli fazla, tam 146 adet. Büromda kitabı karıştırırken yanıma gelen SÜ öğretim üyelerinden bir arkadaşa kitabı gösterdim. Geçmişten bize kalan mirasın büyüklüğü konusunda epeyce konuştuk.

Ülkemizin büyük bölümünü gezdim. Gezdiğim yerlerin içinde beni en çok etkileyen üç coğrafi bölge olmuştu. Biri, geçtiğimiz yıl 25 Ağustos’ta gittiğim Afyon Kocatepe’ydi. Diğerleri ise Yunus Emre’nin dedesinin yaylası Aşık Öreni ve Balgusan köyüydü. Balgusan’da Karaman bey ve yakınları yatıyor. Derin bir hüzün kaplamıştı içimi onların türbesine bakarken. Kitabı karıştırırken hep bunlar geldi aklıma.

Kültürümüze böyle bir kitap kazandırdığın için sağ olasın Cengiz Topal. Yüreğine sağlık.