Konya Nakiboğlu camii

Konya Nakiboğlu camii

Konya’nın geçmişteki tarihinde önemli bir yere sahip olan Nakiboğlu cami Konyalı varlık sahibi olan Nakiboğlu İbrahim Efendi tarafından yaptırılıyor.

Nakipoğlu Cami, Karatay, Nakipoğlu Mahallesi, Anafartalar Sokakta bulunuyor.

Taşla yapılmış, üstü çatı örtülüdür, önünde Gödene Taştan  yapılmış dört kemerli bir son cemaat yeri vardır. Kapısının üstünde yarım daire şeklindeki taşta Hattat Avni’nin güzel bir yazısıyla bir kitabe yazılıdır. Bu Kitabeye göre 1756 yılında yapılan Mabedin 1926 tarihinde yenilendiği anlaşılmaktadır. Yalınız Mabedin çini mihrabı eskiden kalmıştır. Sağındaki tek şerefeli minaresinin küpüne kadar olan kısmı taşla, üst tarafı tuğla ile yapılmıştır. Minarenin küpünde Farsça bir kitabe vardır. Şerefesi altında tuğla istalaktitler ve mavi çiniden süsler görülür. Minare ilk yapılan ilk camiye aittir. Caminin sağ ve soluna ikişer sıra halinde altışar ve kıble tarafına altta iki, üstte üç penceresi vardır. Mabedin solundaki medresesi yıktırılarak yeri bir park haline konmuştur. Caminin kıble ve sağ tarafını saran mezarlıklara ait izler ve taşlar halen durmaktadır. Caminin sağında yalınız üç mezar kalmıştır. Bunlardan birisi Caminin banisi Konya Müftüsü Nakip İbrahim Efendi 1763 yılında ölmüştü. İbrahim Efendi'nin Konya Vakıflar Müdürlüğü'ndeki 3 numaralı defterin 402. sahifesinde vefatından bir sene önce tanzim edilen Arapça yedi sahifelik bir vakfiyesi vardır.

img_4786.jpgimg_4789-001.jpgimg_4826.jpgimg_4833.jpg

Vakfiyede, Ahmet Fıkıh Mahallesindeki yeni yaptırdığı konağının bitişiğine bir cami, on beş odalı bir medrese, şadırvan ve çeşmesinin kuzeyine bir mektep ve Konya'nın Debbağhane' Ahmed Dede' Sütçü' Polatlar Mahallelerinde birer çeşme yaptırdığı tasrih edilmektedir.

 

 

Konya’nın zenginlerinden Nakiboğlu İbrahim

Nakıbü’l-Hac İbrahim Efendi, Konya’da doğdu. Doğum tarihi bilinmemektedir. Servet sahibi bir zat olan İbrahim Efendi, pek çok hayır ve hasenatta bulundu, yaptırmış olduğu cami, medrese ve çeşmeler için de pek çok mal vakfetti. Yaptırmış olduğu camide imamlık, medresede ise müderrislik yaptı. Zamanının büyük âlim ve fazıl şahsiyetlerinden birisi olan Hacı İbrahim Efendi, 23 yıl da Konya Müftülüğü’nde bulundu. Yaptırmış olduğu caminin güney tarafında metfundur. 1763 yılında vefat etmiştir. İbrahim Efendi, caminin bitişiğinde iki kasr, bir hamam, iki ahır ve samanlık yaptırdığı gibi, 1155 H. yılında İçkaraaslan’da Müftü Çeşmesi’ni, aynı yıl Nakiboğlu Mahallesi’ndeki çeşme ile Ahmet Dede Mahallesi’ndeki çeşmeyi yaptırmıştır. Bugün caminin batısında bulunan İbrahim Efendi ve yakınlarına ait kabir taşları, caminin kıblesindeki kabristandan nakledilmiş, burası sonradan yeşil alan haline getirilmiştir. Prof. Dr. Caner Arabacı, “Osmanlı Dönemi Konya Medreseleri” isimli eserinde Nakiboğlu vakıfarı ile ilgili olarak geniş bilgi vermektedir. Vakıftarından görevliler dışında medrese öğrencilerine de küçük hizmetler karşılığında burs mahiyetinde günde 2 akça ödenmektedir.

 

VAKIFARI GÜNÜMÜZDE DE DEVAM EDİYOR

Hayatta iken evkafının mütevellisi ve medresesinin müderrisi kendisi olacaktır. Vefatından sonra konağının menfaatleri ve oturma hakkı, medresesinin müderrisliği, camiin imamlık ve meşihatı oğlu Seyyid Mehmed Emin'e şart koşulmuştur. Bundan sonra müderrislik erkek evladının en sâlihine verilecektir. Tevliyet ve konaktan faydalanma hakkı birinci batında erkek evladına, bulunmazsa kız evladına, bunlarda bulunmazsa azatlılarının erkek evladına, erkekleri yoksa kız evladına aittir. Eğer bunlar da bulunmazsa konaktan üç fakir âlim istifade edecektir. Yenilenen mektebi bu gün ayaktadır,

 

NAKİBOĞLU CAMİ YENİDEN DOĞUYOR

Tarihinin en büyük restorasyonu yapılan Nakiboğlu Cami yeni yüzüyle cemaatiyle bulaşacak.

340 yıllık geçmişe sahip olan caminin orijinal yapısına uygun yapıldığı için restorasyon çalışmasının uzaması cemaatin merak konusu oldu. Nakiboğlu Vakfı, büyük Osmanlı tüccarı Nakibzade Ahmet oğlu İbrahim efendi tarafından 1753 yılında Konya'da mülhak vakıflar statükosunda kurulmuştur. Cami, medrese, okul, medrese, yapılıyor. Aynı zamanda ticari işler yapıyor yönetimine de maddelerini belirleyerek evlatlarına bırakıyor. İbadethanedeki ve diğer yerlerdeki personellerin ücretlerini bu ticari dükkânlardan karşılanıyor. 1926 yılında camiye büyük bir restore yapılıyor. O yıllarda savaşın getirdiği imkânsızlıklardan dolayı malzeme eksiklikleriyle onarım yapılmış. 1998 yılında vâkıfılar genel müdürlüğü bir restore yapıyor. Camiyi geleceğe bırakabilmek için iyi bir 2016 yılında geniş kapsamlı restorasyon yapıldı.  Son olarak cami bir yıllık restorasyon çalışmasından sonra yeni yüzüyle ibadet hizmetine devam ediyor. Servet R. Çolak – Memleket